همانطور که«فرانسوا آشر» در یکی از نشریات یونسکو اعلام کرد:«گردشگری یک فعالیت اقتصادی است که می­توان گفت میراث فرهنگی و طبیعی کشورها را خرید و فروش می­ کند(پوتی فیس،17:1380). بدین ترتیب متضمن ترکیبی تفکیک ناپذیر از مشکلات اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی است و بیدرنگ موضوع گزینه­ های توسعه را مطرح می­ کند.
2-16. تعامل گردشگری شهری و بازآفرینی فرهنگی
سه دهه آخر قرن بیستم با جریانی در مرمت و حفاظت شهری همراه است که آن را می­توان “تجدید نسل شهرها” نام نهاد. احیای ساختارهای کهن، برجسته­سازی مکان­ها و باز تولید خاطرات جمعی و کانون­های تعلق خاطر، از جمله اولین اقدامات برای ایجاد کشش ذهنی به سمت محیط­های تاریخی است که مقوله­ای وسیع وپدیده­ای نوظهور به نام گردشگری فرهنگی را مطرح می­سازد. توجه به ترجیح گردشگران در جست­و­جوی مکان­های منحصر به فرد، لزوم حفاظت از آثار فرهنگی و تاریخی و توجه به آثار مثبت رونق اقتصادی گردشگری، بسترساز تقویت موضوع گردشگری فرهنگی است. نتایج حاصل از مطالعات صورت­ گرفته نشان دهندۀ نقش گردشگری فرهنگی در حفاظت از میراث­های ارزشمند، گسترش روابط بین ­المللی و ارتقای سطح رفاه اجتماعی ساکنان است.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

بدون در نظر گرفتن«فرهنگ» و «اجتماع»، دستیابی به پایداری و بازآفرینی یکپارچه، امری غیر ممکن تلقی می­ شود. در این میان نقش گردشگری به عنوان استراتژی اساسی در بازآفرینی یکپارچه، امری غیر ممکن تلقی می­ شود. در این میان نقش«گردشگری» به عنوان استراتژی اساسی در بازآفرینی فرهنگی مطرح می­ شود. به طور کلی، می­توان گردشگری شهری را كنش متقابل گردشگران میزبان و بازدید از جاذبه­ها و تسهیلات و خدمات مربوط به گردشگری با انگیزه­ های متفاوت گردشگر دانست که در بافت­های تاریخی، این انگیزه به سوی کشف وشناسایی میراث­های تاریخی و شیوۀ زندگی پیشینیان سوق می­یابد(امین زاده و دادرس،102:1391).
2-17. فضاهای شهری
برنامه­ريزي شهري براي هر شهر مستلزم دريافت و فهم صحيح از فضاهاي شهري است. فضايي كه توده مردم شهر، اهداف و وقايع آن را و مفهوم توسعه پايدار شهري را كه بر اصلاح و بهبود كيفيت زندگي شهروندان تأكيد دارد را به وجود مي­آورد(حسین زاده دلیر،114:1380).
کولکوهن واژه فضای شهری را به دو صورت تعریف مي كند: فضاي اجتماعي و فضاي ساخته شده و مصنوع. فضاي اجتماعي تداعي كننده فضاي نهادهاي اجتماعي است كه مورد علاقه دانشمندان جامعه شناس و جغرافياي شهري است. اين ديدگاه ديدن ويژگي هاي محيط مصنوع را به عنوان فرا پديده اي مدنظر قرار مي­دهد و از سوي ديگر فضاي مصنوع متوجه فضاي فيزيكي است که بیشتر مورد توجه معماران است(مدنی پور،13:1379). مهم­ترین فضاهایی که مورد بازديد و اقامت گردشگران قرار مي­گيرند فضاهاي شهري هستند كه از ديرباز جذاب ترين فضاها را تشكيل مي­داده­اند ، زيرا شهرها پيشرفته ترين و كامل ترين قرارگاه هاي انساني را تشكيل مي دهند . شهرها در بردارنده مراكز مهم اقتصادي، فرهنگي، علمي، تفريحي و پزشكي و غيره هستند و افزون بر اين­ها از جاذبه هاي طبيعي نيز بهره مندند و از اين رو مهم ترين كانون هاي جلب جهانگردان هستند (کازس،10:1382)
2-18. روش تحقيق
روش تحقیق علمی، فرایند جستجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین(مبهم) است.
در پژوهش حاضر برای دستیابی به اهداف توسعه­ای تعیین شده و در چارچوب روش تحقیق که تحلیلی- توصیفی است. پژوهش حاضر کاربردی است چرا که نتایج آن در سیاستگذاری و تصمیم ­گیری، سازمان­های مرتبط با مدیریت شهری مورد استفاده قرار می­گیرد. ­این تحقیق از روش تحلیل توصیفی نیز سود برده است و به تناسب اهداف تحقیق به توصیف منظم و نظام­مند فضا می ­پردازد به نحوی که ویژگی­ها و صفات آن را مطالعه کرده و ارتباط بین متغیرها را بررسی می­ کند.
اين پژوهش در 5 فصل به قرار زير ارائه مي­گردد:
نمودار شماره(2-7): فصل بندي تحقيق
(مأخذ: يافته هاي پژوهش)
2-19. روش و ابزار تجزيه و تحليل داده ها
پيچيدگي و گستردگي بحث گردشگري شهري نياز به استفاده از روش تصميم گيري چند متغيره و همه جانبه را ضروري مي­نمايد. بنا بر اين در اين پژوهش از روش SWOT استفاده گرديده است.
2-20. مفهوم شکل گیری تکنیک SWOT
تکنیک یا ماتریس(SWOT)، که گاهی(TOWS) نیز نامیده می­ شود، ابزاری برای شناخت تهدیدها و فرصتهای موجود در محیط خارجی یک سیستم و بازشناسی ضعفها و قوتهای داخلی آن به منظور سنجش وضعیت و تدوین راهبرد برای هدایت و کنترل آن سیستم است. این تکنیک به صورت تفصیلی در قالب مقاله­ای کلاسیک در سال 1982 میلادی توسط«هاینز وی ریچ» با نام «ماتریس SWOT: ابزاری برای سنجش وضعیت» معرفی شده است، با این وجود سابقۀ تشكيل آن به پیش از تاریخ انتشار مقاله یاد شده بر می­گردد و افراد و جریانات متعددی در تکوین و تکامل آن نقش داشته اند. به بیان دیگر شکل­ گیری تکنیک مذکور تنها در تعامل با شکل­ گیری دیگر تکنیکهای برنامه­ ریزی راهبردی قابل تبیین است چرا که پیش و یا همزمان با شکل گیری این تکنیک از ابزارهای دیگری نیز برای تدوین راهبرد استفاده شده است(گلکار،47:1386).
مفاهیم پایه
تکنیک SWOT وسیله­ای برای نظم بخشیدن به انجام اینگونه انتخابها است. به طور اجمالی، این تکنیک ابزاری برای تحلیل وضعیت و تدوین راهبرد است و این امور از طریق:

1. 1. بازشناسی و طبقه بندی قوتها و ضعفهای درونی سیستم؛

1. 1. بازشناسی و طبقه بندی فرصتها و تهدیدهای موجود در محیط خارج از سیستم؛

1. 1. تکمیل ماتریس SWOT

1. 1. تدوین راهبردهای گوناگون برای هدایت سیستم در آینده؛ صورت می­گیرد.

به این ترتیب مفاهیمی همچون «راهبرد»، «محیط داخلی»، «محیط خارجی»، «قوت»، «ضعف»، «فرصت» و «تهدید» را می­توان مفاهیم پایۀ این تکنیک محسوب نمود.
ماتریس SWOT در مراحل گوناگون فرایند برنامه­ ریزی راهبردی از مرحلۀ تحلیل وضعیت تا تدوین راهبرد موضوعیت دارد. برای تحلیل وضعیت شیوه ­های گوناگونی وجود دارد. یکی از این شیوه ­ها آغاز کار با بازشناسی مسائل مهم است. شیوه دیگر آغاز کار با تعیین اهداف و مقاصد سازمان، شیوه سوم تمرکز کردن بر فرصتهاست و … در واقع هیچ پاسخ منحصر به فردی برای چگونگی آغاز تدوین راهبرد وجود ندارد. یعنی می­توان از بررسی محیط خارجی و یا محیط داخلی آغاز کرد که از این روگاهی به جای SWOT از لفظ TOWS استفاده کرده ­اند. بنا براین فرآیندی که در این نوشتار مورد بحث قرار می­گیرد تنها یکی از حالتهای ممکن را بیان می­ کند.
الف) بررسی محیط خارجی
بررسی محیط خارجی با فهرست کردن تهدیدهای خارجی(T) و فرصت­ها(O) آغاز می­ شود. معمولاً در حوزۀ مدیریت سرفصلهای تهدیدات و فرصتها شامل عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، جمعیت شناختی، تولید و خدمات، تکنولوژی بازار و رقابت می­ شود. باید توجه داشت که در تحلیل این عوامل نباید تنها به بررسی محیط کنونی بسنده کرد بلکه مهم­تر از آن آینده نگری و تحلیل محیط آینده است.
ب) بررسی محیط داخلی
محیط داخلی سازمان برای شناخت قوتها(S) وضعفها(W) ارزیابی و در جای ویژۀ خود در جدول یا ماتریس SWOT منظور می­ شود.
ج) تدوین راهبرد
ماتریس SWOT امکان تدوین چهار انتخاب یا راهبرد متفاوت را فراهم می­آورد. البته در جریان عمل برخی از راهبردها با یکدیگر همپوشانی داشته، و یا به طور همزمان و هماهنگ با یکدیگر به اجرا در می­آیند. بر حسب وضعیت سیستم، چهار دسته راهبرد را که از نظر درجۀ کنش­گری متفاوت هستند می­توان تدوین کرد. جدول زیر نشانگر این امر است:
جدول شماره(2-1) : راهبردهای چهارگانه بر اساس تحلیلSWOT