• صاحبان کسب و کارهای کوچک و متوسط باید با بکارگیری ارتباطات بازاریابی، به شیوه­ای خلاقانه، نفوذ و اعتبار خود را به ویژه در مراحل اولیه از راه اندازی کسب و کار افزایش دهد.

• • • صاحبان کسب و کارهای کوچک و متوسط باید با بهره گرفتن از اصول بازاریابی، کانال­های توزیع کارآمدی را برای خود ایجاد نماید.

  (( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• صاحبان کسب و کارهای کوچک و متوسط باید با بهره گرفتن از تکنیک های بازاریابی یک برند جدید را به بازار معرفی کنند.

محققان علل مختلفی را دلیل این تفاوت­ها بیان کرده ­اند؛ چنانچه کارسون و گیلمور مدعی­اند که محدودیت­های ذاتی SMEها و ویژگی­های فرد کارآفرین/مالک/مدیر از عوامل اصلی می باشند که بر ماهیت بازاریابی SMEها اثر می­گذارند(کارسون، گیلمور، ۲۰۰۰). بی­هویان و همکارانش(۲۰۰۵) روحیه کارآفرینانه شرکت­های کوچک و متوسط را دلیل اجرای متفاوت وظایف بازاریابی می دانند.
بعضی دیگر از محققان این موضوع را به دلیل کمبود آگاهی نسبت به علم بازاریابی این شرکت­ها می دانند(چایرا، مینگوزی، ۲۰۰۳).
عده­ای دیگر از محققین نیز این تفاوت­ها را ناشی از خصیصه­ها و محدودیت­های ذاتی این شرکت­ها دانسته که سبب شده تا با فرصت­ها و تهدیدات جدیدی رو به رو گردند؛ این مسائل شرکت­ها را بر آن داشته تا از شیوه ­های بازاریابی مختص به خودشان بهره گیرند(کارسون، گیلمور، ۲۰۰۰؛ گلابی و همکاران، ۱۳۸۹ب) و همواره در فکر ایجاد تغییرات بازار محور باشند(حاجی زاده، ۱۳۸۸).
در همن راستا و در پیمایشی که توسط هیسریچ^[۹۴] در سال ۱۹۸۹، بر روی ۴۰ سرمایه دار ریسک پذیر صورت گرفت، نتایج زیر به­دست آمد:
الف) سرمایه گذاران ریسک پذیر معتقدند که کارآفرینان با چندین چالش منحصر به فرد مرتبط به بازاریابی در مراحل اولیه کارشان مواجه اند. به طور مثال شرکت­های نوظهور برای گسترش (افزایش) هزینه­ های تبلیغات، دست یابی به توزیع با کیفیت و همچنین دستیابی به فضای قفسه های خرده فروشی ناتوانند.
ب) سرمایه گذاران ریسک پذیر به اهمیت بازاریابی برای موفقیت سرمایه گذاری­های جدیدشان از ۷ نمره ۷/۶ دادند.
ج) سرمایه گذاران ریسک پذیر از طریق تحلیل بازار قبل از سرمایه گذاری نرخ شکست های خود را ۶۰% کاهش داده اند.
د) سرمایه گذاران ریسک پذیر معتقدند که کارآفرینان گرایش دارند به اینکه از ایده­های سرمایه ­گذاری­های خودشان طرفداری کنند، از اطلاعات منفی بازارشان چشم­پوشی کنند و مخالف کسب اطلاعات عمیق از بازار می­شوند که این ها همه به دلیل تعصب و تعهد اولیه شان بر ایده سرمایه ­گذاری­شان است.
بازاریابی شرکت­های کوچک و متوسط
اولین سوالی که در ادبیات این بخش مطرح می­ شود، این مساله است که آیا کسب و کارهای کوچک برای بقا و رشد، نیاز به عملیات بازاریابی دارند؟ اگرچه بطور تجربی، مشاهده شده که بیشتر مالکان کسب و کارهای کوچک به هیچ عملیات خاص بازاریابی عمل نمی کنند، اما آن­ها نیز برای موفقیتشان به عملیات بازاریابی مناسب نیازدارند(آیاندا، ادفامی، ۲۰۱۲). مطالعه انجام شده توسط هوگارت-اسکات^[۹۵] نیز بیان­گر این مطلب می باشد که؛
۱) مدیران/ مالکان کسب و کارهای کوچک به جای داشتن تخصص بازاریابی، اغلب یک دانش عمومی در این زمینه دارند.
۲) تئوری های پیچیده بازاریابی، مناسب این کسب و کارها نیست و درک درستی از بازار را برای آن­ها فراهم نمی­کنند اما با وجود این، نمی­ توان اجرای بعضی مفاهیم بازاریابی در کسب و کارهای کوچک را انکار کرد(سیمپسون و همکاران، ۲۰۰۶).
بنابراین اگرچه داشتن یک برنامه­ ریزی مدون، متضمن موفقیت یک کسب و کار نیست ولی بدون چنین برنامه­ای نیز ریسک شکست صاحبان کسب و کار افزایش می یابد(رضوانی، گلابی، ۱۳۹۰)؛ لذا اگرچه صاحبان کسب و کارهای کوچک اغلب حساس، باهوش و دارای قوه ادراک و شهود مستقیم می­باشند اما این صفات به تنهایی برای موفقیت در تصمیمات بازاریابی آنان کافی نیست؛ زیرا بازاریابی اثربخش نیازمند دانش تخصصی، درک نیازهای مصرف­ کنندگان و شناسایی رقبا و رقابت مستمر با آن­ها است(رضوانی، گلابی، ۱۳۹۰)؛ بنابراین امروزه اکثر محققان معتقدندکه مهارت­ های حرفه­ای بازاریابی برای بقا و توسعه شرکت­های کوچک و متوسط، ضروری است(کارسون، گیلمور، ۲۰۰۰).
در این خصوص نیز رویکردهای عملی و تئوریکی بسیاری به بررسی بازاریابی در این شرکت­ها پرداخته­اند، اما تا به امروز هیچ کدام از این رویکردها مورد پذیرش همگان قرار نگرفته(سیمپسون و همکاران، ۲۰۰۶) و این بحث تا به امروز یک مبحث دائمی بین پژوهشگران و فعالان (دانشگاهیان و شاغلین) بوده است(گیلمور، کارسون و گرنت^[۹۶]، ۲۰۰۱).
سویی و کرب مدعی شدند که دانش کافی در مورد ذات بازاریابی کسب و کارهای کوچک وجود ندارد(سویی و کرب، ۱۹۹۸) و طبقه ­بندی­های موجود تا حدودی خودسرانه می­باشد و خواننده را برای ابداع طبقه ­بندی­های جدید دعوت می­ کند(سیمپسون و همکاران، ۲۰۰۶). از جمله طبقه ­بندی­های این شرکت­ها، می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

• طبقه بندی سویی و کرب؛ آن­ها ۴ رویکرد را برای بازاریابی شرکت­های کوچک شناسایی کرده ­اند:

• مدل مراحل رشد

• رویکرد طرز و شیوه مدیریت

• مدل مدیریت وظیفه ای

• رویکرد اقتضایی.

• طبقه بندی رومانو و راتناتونگا^[۹۷](۱۹۹۵): آن­ها نیز بازاریابی کسب و کارهای کوچک را به سه دسته زیر تقسیم بندی کردند:

• بازاریابی به عنوان یک فرهنگ؛ که به عنوان تحلیل نیازها و خواسته­ های مشتری و ارزیابی و تشخیص مزیت های رقابتی بنگاه­های کوچک تعریف شده است.

• بازاریابی به عنوان یک استراتژی؛ که به عنوان توسعه استراتژی برای افزایش جایگاه واقعی بالقوه بنگاه­های کوچک تعریف شده است.

• بازاریابی به عنوان تاکتیک؛ که به عنوان تحلیل آمیخته بازارایابی برای اثر گذاشتن بر عملکرد یا رشد بنگاه­های کوچک تعریف شده است.

در این تحقیق، محقق با توجه به مرور ادبیات این بخش، بازاریابی شرکت­های کوچک و متوسط را از حیث نگرش به بازاریابی به سه دسته، تقسیم کرده ­است.
دسته اول؛ محققانی­اند که تفاوت چندانی بین شرکت­های کوچک و بزرگ قائل نمی­باشند و اغلب فنون و راهبردهای شرکت های بزرگ و باسابقه را به مثابه اصولی اجتناب ناپذیر، ثابت و قابل کاربرد در کسب و کارهای کوچک و متوسط مورد توجه قرار داده اند(مارتین، ۲۰۰۹). این پدیده سبب شده تا شرکت­های تازه تاسیس و SMEها در تحقیقات سنتی(در مورد کسب و کار) نادیده گرفته شوند(استوک، ۲۰۰۰؛ ؛ گلابی و همکاران۱۳۸۹ ب؛ هیل و همکاران، ۲۰۰۸). انجمن­های علمی و حرفه­ای نیز اغلب تحقیقات دوره­ای­شان بر سازمان­های بزرگ و با سرمایه زیاد تمرکز دارند و از سازمان­های کوچک و کارآفرین چشم­پوشی می­ کنند(هیل و همکاران، ۲۰۰۸)؛ به طوری که امروزه در ادبیات این بخش تعریف واضحی از بازاریابی در SMEها وجود ندارد و تعاریف موجود از بازاریابی­ این شرکت­ها به بازاریابی کسب و کارهای بزرگ پیوند خورده است(سیمپسون و همکاران، ۲۰۰۶). در تعاریف مختلفِ صورت گرفته از سوی این انجمن­ها و محافل علمی نیز(که در ذیل بدان اشاره شده است)، تفاوت­ها و چالش­های مختص بازاریابی SMEها در مقایسه با بازاریابی سازمان­های بزرگ نادیده گرفته شده است(کارسون، گیلمور، ۲۰۰۰؛ موریارتی، جونز، رولر و کوپیک تیهان^[۹۸]، ۲۰۰۸):

• موسسه تخصصی بازاریابی بریتانیا؛ بازاریابی را به عنوان یک فرایند مدیریتی می­داند که در آن به منظور شناسایی، پیش بینی و تامین رضایت نیازهای مشتری که همراه با قابلیت سوددهی باشد، همراه است(موسسه تخصصی بازاریابی بریتانیا، CIM).

• انجمن بازاریابی آمریکا در تعریفی که به عنوان یک تعریف عمومی از بازاریابی مورد پذیرش قرار گرفته است(آیاندا، ادفامی، ۲۰۱۲) بازاریابی را فرایند برنامه ریزی و اجرای مفهوم قیمت، ترفیع و توزیع کالاها، ایده ها و خدمات برای دستیابی به رضایت افراد و اهداف سازمانی می ­پردازد(انجمن بازاریابی آمریکا، AMA)

• این انجمن اخیرا نیز، برای اداره روابط سودبخش بین سازمان و سهامداران، بازاریابی را یک وظیفه سازمانی تعریف کرده است که شامل مجموعه ای از ایجاد ارتباطات و ارائه ارزش به مشتریان می­باشد(انجمن بازاریابی آمریکا، AMA)

• ویبگالی و دیویس^[۹۹](۱۹۹۴) بازاریابی را مجموعه ­ای از عناصر ملموس و غیر ملموس می­دانند که در بازار سبب شناسایی و توجه(نسبت به رقبا و در دید مشتری) می­ شود.

همان طور که در تعاریف فوق هم مشاهده می­ شود، این تعاریف، عموما بیانگر یک رویکرد عملیاتی- استراتژیکی برای بازاریابی می­باشد که ناشی از فعالیت­هایی است که سازمان­های بزرگ تحت عنوان بازاریابی متعهد آن می­شوند(سیمپسون و همکاران، ۲۰۰۶).
اما این تئوری­ها، تحقیقات و مدل­های سنتی و وابسته به سازمان­های بزرگ برای راهنمایی بازاریاب­ها در بازارهایی که وضعیت­های گوناگون تغییر و تلاطم را تجربه می­ کنند، کافی به نظر نمی­رسد(گلابی و همکاران، ۱۳۸۹ب؛ ماسون، ۲۰۰۷) و معتقدند که تکنیک­های بازاریابی که صاحبان کسب و کارهای کوچک از آن­ها استفاده می­ کنند، به نوعی با مفاهیم موجود در پیشینه و شیوه ­های سنتی بازاریابی متفاوت می­باشند(هیل و همکاران، ۲۰۰۸) زیرا این رویکردهای دائمی و ثابت، در یک محیط پویا، برای آن که شرکت ها را قادر به ادامه فعالیت و توسعه جایگاه­های رقابتی بیشتر کند، نه تنها جذاب نیستند بلکه حتی می ­تواند اتکا به آن ها خطرناک هم باشد(ماسون، ۲۰۰۷) زیرا بازاریابی سنتی نوعی پروسه ی سنجیده و سازماندهی شده است و مفاهیم آن بر پایه­ این فرض است که شناسایی نیازهای مشتری، مستلزم تحقیق رسمی است و برای پاسخ به این نیازها، شرکت تصمیم به ایجاد یک ساختار سازماندهی شده می­گیرد که برای توسعه محصولات و خدمات جدید متناسب باشد (هیل و همکاران، ۲۰۰۸).
دسته دوم؛ گروهی از محققان معتقدند، اگرچه عموما پذیرفته شده که اصول بازاریابی، قابلیت کاربرد عمومی برای کسب و کارهای کوچک و بزرگ دارند(رینولد، ۲۰۰۲؛ سویی و کربی، ۱۹۹۸؛ شیتال و همکاران، ۲۰۱۲)، اما امروزه شیوه بازاریابی شرکت­های کوچک و متوسط با شرکت­های بزرگ متفاوت می­باشد. در واقع محققان معتقدند که بسیاری از مدل­ها و تئوری­هایی که برای یک نوع سازمان مفید بوده، ممکن است برای انواع دیگر شرکت­ها مفید نباشد(موریش، دیاکن، ۲۰۰۹؛ موریش، دیاکن، ۲۰۱۱). لذا از آن جا که از یک طرف بسیاری از اصول و تئوری­های بازاریابی از بررسی و مطالعه تجربه ­های شرکت­های بزرگ بوجود آمده است(گلابی و همکاران، ۲۰۱۱) و از طرف دیگر، SMEها دارای ویژگی­های خاص و منحصر به فرد می­باشند(کارسون، ۲۰۰۵)؛ بنابراین فرایند بازاریابی کسب و کارهای کوچک و متوسط باید به صورت جداگانه ای بررسی شود. در همین راستا، صاحبان کسب و کار کوچک مدعی­­اند که اصول بازاریابی این شرکت­ها از شیوه ­های قراردادی و رسمی پیروی نمی­کند(کارسون، کرومی، مگ گون، ۱۹۹۵) و فعالیت­های بازاریابی آن­ها برخلاف دیگر عملکردهای سازمانی، از قاعده­ی کم­تری برخوردار است و آن­ها بازاریابی را “چیزی که یک شرکت بزرگ و معتبر مجبور به انجام آن است” نمی­پندارند(استوک، ویلسون، ۲۰۱۰). بلکه برای آن­ها، بازاریابی یک شیوه و یا یک تاکتیک برای بهره بردن و پاسخ دادن به فرصت­ها است(اسد سعدی، افتخار، ۲۰۱۱؛ گلابی و همکاران، ۲۰۱۱) که بر پایه هوش مدیران و اقداماتی که آن­ها برای مقابله با مشکلات فوری تدبیر می­ شود، اتخاذ می­ شود(اسد سعدی، افتخار، ۲۰۱۱). به عبارت دیگر، آن­ها بازاریابی را به چشم یک فرهنگ سازمانی یا یک روند استراتژیک نمی­بینند، بلکه تعریف آن­ها از بازاریابی بر حسب درک ذهنی(به جای تحقیقات بازار)، مشاهدات شخصی(استوک، ۲۰۰۰؛ سیمپسون و همکاران، ۲۰۰۶؛کارسون و همکاران، ۱۹۹۵) و همچنین دانش فنی موجود(احمدی و همکاران، ۱۳۸۷) می­باشد. اطلاعات این شرکت­ها(نسبت به شرکت­های بزرگ) از نظر حجم کم و بیش­تر با اهداف تک منظوره و به سرعت جمع­آوری می­ شود(رایس، ۱۹۸۳، به نقل از سیمپسون و همکاران، ۲۰۰۶). بنابراین SMEها اغلب دیدگاه بلندمدتی را برای بازاریابی­شان اتخاذ نمی­کنند و از تحلیل و تحقیق چشم­پوشی می­ کنند(اسد سعدی، افتخار، ۲۰۱۱) بنابراین استراتژی­ها وتصمیم گیری­ها این شرکت­ها، بر خلاف شرکت­های بزرگ، فی­البداهه، فوری و براساس فرصت­هایی که نصیب شرکت می­ شود، است(موریش، دیاکن، ۲۰۰۹؛ موریش، دیاکن، ۲۰۱۱).
در همین راستا، هیل و رایت(۲۰۰۰) مدعی شدند که به طور کلی محققان در توصیف رفتارهایی که به عنوان وظایف بازاریابی SMEها انجام می­ دهند، بر روی مشکلاتی که این شرکت­ها در عملیات بازاریابی­شان با آن مواجهند، معطوف می­باشند.
به طور مثال، زاتزالو و گری^[۱۰۰] معتقدند که سازمان­های کوچک به دلیل فقدان دانش بازاریابی به جای برنامه­ ریزی بلندمدت، به پاسخگویی فوری به اقدامات رقبایشان تمایل دارند(زاتزالو، گری، ۲۰۰۰). همچنین کمبود منابع(از جمله کمبود زمان و سرمایه) سبب شده تا این شرکت­ها، از رقبا - به عنوان یک تهدید جدی - غافل شوند و نسبت به جمع آوری اطلاعات از آن­ها تلاش نکنند(زاتزالو، گری، ۲۰۰۰).

در ایران مشکل بیکاری و عدم اشتغال کامل جمعیت فعال یکی از موانع اساسی در رشد و توسعه اقتصادی بوده و یکی از عوامل مهم در گسترش فقر در طبقات فقیر وکم درآمد شهری وروستائی است . کمیته امداد در این راستا دست به ابتکار مهمی زده و در صدد است که با ایجاد اشتغال مولد برای خانواده های تحت پوشش، اول اینکه درآمد اقتصادی این خانوارها را افزایش داده و به نوعی به فقرزدائی در خانوارهای تحت پوشش اقدام نماید دوم اینکه با ایجاد اشتغال مولد یرای مددجویان باعث افزایش عزت نفس و خودباوری گردد وسوم اینکه از طریق اشتغال مولد گام هایی هرچند کوچک در جهت افزایش تولید، کاهش نرخ بیکاری، فقرزدائی و نهایتاً توسعه اقتصادی اجتماعی بردارد. وقتی اهمیت اینکار در کمیته امداد بیشتر روشن می شود که این کار در تحتانی ترین قشرهای اجتماعی شهری روستائی انجام می گیرد که اصولاً به لحاظ سواد، مهارت و تخصص از محروم ترین قشرهای اجتماعی محسوب می گردند بدین ترتیب ضروری است که عملکرد وزمینه های کمیته امداد وبرنامه طرح خود کفائی مورد بررسی دقیق قرار گرفته ومحدودیت ها و موانع و مشکلات آن به طور دقیق مورد شناسایی قرارگرفته تا با رفع موارد ذکر شده طرح های خودکفائی موفقیت و پویایی بیشتری یافته و بتواند به حداکثر اهداف از قبل پیش بینی شده دست یابد.بررسی های انجام شده نشان می دهد بسیاری از مددجویان که در ظاهر فقیر واز مشکلات مختلفی نظیر اقتصادی فرهنگی و یا جسمانی رنج می برند از استعداد های فراوانی بهره مند هستند که چنانچه شناسایی و درست هدایت شوند در مدت کوتاهی به یک عنصر فعال و مولد تبدیل گشته و باعث از بین رفتن فقر و محرومیت مددجو و خانواده وی می شود. بنابراین ضرورت دارد ضمن بررسی وضعیت مدد جویان، آنها به سمت استفاده از طرح های اشتغالزائی هدایت شوند )آئین نامه اجرایی خود کفایی و اشتغال، ۱۳۷۹)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

همچنین فعالیتهای حوزه ی خودکفایی وبخش اشتغال امدادحاکی از آن است که اجرای طرحهای اشتغال علاوه برافزایش توان مالی مددجویان برعوامل بسیاری دیگرنیز تأثیرگذاربوده که آثارونتایج مختلف آن کاملاً محسوس است؛ ازجمله ی این آثار،اقدام خداپسندانه،ایجادفرهنگ کاروتلاش، خودباوری وخوداتکایی دربین افراد وخانواده های تحت پوشش این نهادبوده که شادابی وامید به آینده وزندگی بهتر را درمجریان طرحها وخانواده های آنها به وجودآورده است، البته آثار اجتماعی این برنامه، اعتبار واعتماد بیشتری برای مددجویان به همراه داشته وموجب گردیده فرصتی برابر درصحنه های اجتماعی واقتصادی برای آنان به وجودآید که دررشد وخودکفایی واستقلال مالی ایشان نقش بسیار مؤثری داشته است.اهتمام درتوانمندسازی فقرا علاوه براثرات مطلوب فردی واجتماعی ای که دارد، به دلیل واردنمودن بخش بزرگی از جمعیت کشور به عرصه ی کاروتلاش، موجب تحول وتوسعه ی اقتصادی کشور نیز می گردد.اصولاً دیدگاه و نگرش پژوهش حاضر به صورت سیستمی و کلان بوده و نتیجه این پژوهش می تواند در سطح کلان برای سایر شهرستان ها و استان ها وحتی در سطح کشور نیز کاربرد داشته باشد. بنابراین در این پژوهش سعی خواهد شد که علل عدم تمایل به اجرای طرح های خودکفائی توسط مددجویان کمیته امداد امام (ره) ، شناسایی و بررسی گردد تا بر اساس یافته های تحقیق راهکارهای مناسبی را جهت موفقیت وتقویت این طرح پیشنهاد داد به طوری که در تدوین سیاست ها وبرنامه های مرتبط با کمیته امداد مخصوصاً طرح خودکفائی و اشتغالزائی استفاده شود.
۲-۴ پیشینه پژوهش:
۲-۴-۱ مطالعات داخلی:
(ذوالفقاری ،۱۳۸۲ ) در مطالعه ای تحت عنوان"شناخت میزان و موفقیت های طرح های خود کفایی کمیته امداداستان سمنان"نشان داد که اجرای این طرح ها موفقیت هایی رادر زمینه های شناخت قابلیت افراد،تلاش بیشتر افراد خانواده و امید به زندگی، آموزش مددجویان و تاسیس و راه اندازی کارگاه های کوچک به دنبال داشته است و پیشنهاد نمود که ایجاد کارگاه های فنی ، تجدید نظر در مورد سرانه پرداخت وام ها ،اختصاص مکان های خاص برای فروش محصولات تولید شده و معرفی مددجویان به مراکز فنی و حرفه ای بایستی به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد.
(کارنما، ۱۳۸۲) در تحقیقی تحت عنوان “بررسی عوامل مؤثر در خود کفائی و اشتغال مددجویان تحت پوشش کمیته امداد استان کرمان"نشان دادکه ۸/۵۵ درصد از مجریان طرح های خود کفائی مرد بوده اند و نیز ۵/۷۶ درصد مجریان،طرح را متناسب با استعداد و مهارت خانواده ارزیابی کردند و در مجموع ۶/۶۶ درصد از طرح های اجرا شده به مرحله خودکفائی رسیده و مابقی به صورت راکد،جاری و مختومه می باشند.
(عسکری و باقری ،۱۳۹۰) در پژوهشی تحت عنوان “نقش طرح خودکفایی کمیته امداد در توانمند سازی و ایجاد اشتغال مددجویان” نشان دادند که مددجویان پس از اجرای طرح خود کفائی و اشتغال،از وضعیت اقتصادی بهتری برخوردار شده اند و با تلاش از خط فقر مطلق گذشته و به سطح زندگی مطلوب دست پیدا کرده اند و همچنین به این نتیجه رسیده اند که اغلب طرح های خودکفایی در مناطق روستایی اجرا شده است و پیشنهاد نموده اند که دولت باید از پروژه های اشتغالزایی کمیته امداد حمایت بیشتری نماید و امکانات لازم رادر جهت توسعه صنایع تبدیلی متناسب با تولیدات و ارائه خدمات بیمه ای استفاده کننده گان و تسهیلات اشتغالزایی را فراهم نماید .
(از کیا و ایمانی، ۱۳۸۴) در مطالعه ای تحت عنوان” نقش اعتبارات خرد در توانمند سازی و ایجاد اشتغال” بیان نمودند که ، اعتبارات خرد به صورت یکپارجه در نظر گرفته می شود بدین معنی که این اعتبارات کمک اصلی برای فقر زدایی و نهادینه شدن توسعه ملی و محلی پایدار است .گروه های هدف پارادایم فقر زدایی ،مردان و زنان و کودکان فقیرند و سهم اعتبارات خود را توانمند سازی عبارت از افزایش رفاه خانواده و سازماندهی گروهی برای فعالیت درتو سعه محلی است.
(طالبی و نجفی اصلی ،۱۳۸۶ ) در پژوهشی تحت عنوان “پیامد اعتبارات خرد روستایی بر توانمند سازی اقتصادی زنان سرپرست خانواده” به این نتیجه رسیدندکه مهمترین راهکارها برای از بین بردن فقر زنان توانمند سازی آنهاستکه راهی برای هدایت زنان به سوی فعالیتهای تولیدی ودرآمدزا است و در ادامه بیان نمودند که با توجه به ساختار نظام بهره -برداری کشاورزی و تسلط بهره برداری خانوادگی که بخش عمده نیروی کار آن را زنان تشکیل می دهند دستیابی به اهداف توسعه بدون در نظر گرفتن قشر زنان امکان پذیر نیست لذا زنان می توانند در تولید محصولات کشاورزی و توسعه پایدار نقش عمده داشته باشند.
(جعفری مهتاش ۱۳۸۵) در مطالعه ای تحت عنوان “بررسی شناخت خدمات کمیته امداد برای توانمند سازی زنان سرپرست خانوار” بیان می کنداز جمله ویژگی های فردی که بر توانمند سازی سرپرست خانوار بیشترین تاثیر را داشته است ،تحصیلات،مهارت هاو وضعیت اشتغال زنان بوده است به این معنی که آن دسته از زنان که دارای تحصیلات بالاتری و یا صاحب مهارت بوده اند به لحاظ اینکه از قابلیت های خود قادر به کار کردن بوده اند ،توانمند تر از سایر زنان بوده اند.
(زاهدی و دیگران ،۱۳۸۶ ) در پژوهشی تحت عنوان “فقر و سرمایه اجتماعی به مطالعه تطبیقی وضعیت فقر در خانواده های تحت پوشش کمیته امداد شهرستان قزوین ” به عنوان گروهی از خانواده های فقیر پرداختند نتایج پژوهش از این قرار است که میزان سرمایه اجتماعی افرادو گروه ها، تحت تاثیر شرایط فقر و محرومیت قرار دارد و فقر تاثیر منفی بر سرمایه اجتماعی باقی می گذارد افزایش میزان سرمایه اجتماعی قادر است زمینه های لازم برای ارتقاء سطح رفاه کنش گران فقر زده را فراهم سازد.
۲-۴-۲مطالعات خارجی:
آدرتی در پژوهش خود با عنوان” اقداماتی برای کاهش فقر افراد روستائی و شهری “نشان داد که بین استراتژی کاهش فقر و دسترسی افراد به منابع تولیدی از قبیل سرمایه و نیروی کار رابطه وجود دارد لذا به منظور از بین بردن فقر باید به افراد فرصت داده شود تا به منابع تولیدی، دسترسی و کنترل داشته باشند و از طریق مراکز حمایتی نسبت به هدایت آنها به سمت حرفه و شغل مناسب راهنمائی صورت گیرد.(آدرتی،۲۰۰۵)
رابینسون در ارتباط با تاثیر توانمند سازی فقرا ،بیان می کند که ارائه خدمات مالی به فقرا باعث افزایش در آمد خانوار،کاهش بیکاری ، بهبود سطح زندگی ،پس انداز ، افزایش خود اتکائی و عزت نفس و ایجاد تقاضا برای سایر کالاها و خدمات از جمله تغذیه ،آموزش و خدمات بهداشتی می شود.(رابینسون، ۲۰۰۱)
کاندردر تحقیقی تحت عنوان “فقر زدایی از طریق اعتبارات خرد ” سیاست ها و اهداف توانمند سازی را کاهش فقر، ارتقای عظمت انسانی ،برابری و عدالت ،دسترسی فقرا به مهارت ها و اعتبارات ، آموزش ،قدرت- دهی، ظرفیت سازی های محلی و افزایش اعتماد به نفس فقیران را عنوان نمود.(کاندر،۲۰۰۲)
جانسون و روگالی در مطالعه ای تحت عنوان"اعتبارات خرد و کاهش فقر “عنوان می کنند که اگر فقررا به عنوان سطوح پائین درآمد سالانه هر خانوار بشناسیم ،کاهش فقر به معنای افزایش متوسط سطوح درآمد خانوار است. برنامه های تامین مالی خرد آسیب پذیری گرو ه های پایین درآمدی را کاهش داده واز معیشت آنان حمایت می نماید . همچنین موجیب تقلیل آثار ناشی از مرگ های غیر منتظره از قبیل کاهش محصول ،بیماری و دیگر سوانح غیر طبیعی می گرددو در نتیجه بر کاهش فقر مؤثر است . نتایج مطالعات مورد اشاره آنان نشان می دهد که اعطای اعتبارات خرد می تواند منجر به افزایش درآمد خانوارها گردیده و به افزایش فقیر ابزارهایی برای حمایت از امرار معاششان در مقابل شوک ها بدهد.(جانسون و روگالی،۲۰۰۴)
۲-۵ موضوع پژوهش:
موضوع پژوهش علل عدم تمایل به اجرای طرحهای اشتغال و خودکفایی توسط مددجویان کمیته امداد امام(ره)( مطالعه موردی : کمیته امداد امام خمینی(ره) شهر کرمانشاه)می باشد.
موضوع اشتغال و دستیابی افراد به شغل مورد نظر از اساسی ترین نیازهای یک جامعه محسوب می شود بیکاری به عنوان یک پدیده مخرب اجتماعی ،اقتصادی و فرهنگی مطرح بوده و رفع آن همواره از جمله دغدغه های اساسی برنامه ریزان بوده است(کرباسی و دیگران،۱۳۸۷)
اشتغال و بیکاری از جمله موضوع های اساسی اقتصاد هر کشوری است به گونه ای که افزایش اشتغال به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع تلقی می شود . نرخ بیکاری یکی از شاخص هایی است که برای ارزیابی شرایط اقتصادی کشور مورد استفاده قرار می گیرد. مسائل مربوط به اشتغال و بیکاری امروزه بطور وسیعی در مباحث اقتصادی اعم از کشورهای در حال توسعه و کشورهای پیشرفته صنعتی مطرح می باشد مسائل فوق زمانی که ابعاد آنها با مسائل اجتماعی در می آمیزد ،اهمیت بالایی به خود می گیرد.مشکل ناشی از پدیده بیکاری و عدم اشتغال علاوه بر مشکلات اقتصادی که به دنبال دارد،منشا بروز اختلالات رفتاری و کرداری در سطح جامعه و همچنین بروز تنش های سیاسی می گردد،که سلامتی یک جامعه را در معرض خطر جدی قرار می دهد.(دهقان،۱۳۸۰)
اشتغال و بیکاری از جمله موضوعات مهم اقتصادی هر کشوری است ، به گونه ای که افزایش اشتغال و کاهش بیکاری به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع تلقی می شود . البته بسیاری از محققان با زمینه ها و سوابق آموزشی مختلف ، سرانجام در واکنش مناسب به این طرز فکر که مفهوم بیکاری را در حد بعد اقتصادی آن پایین می آورد ، توجه همگان را به این مسئله جلب کرده اند که لازم است بعد اقتصادی بیکاری با مجموعه ای از مفاهیمی که به همین اندازه حائز اهمیت می باشد ، از قبیل جامعه پذیری ، مشارکت ، شخصیت و غیره همراه گردد تا بدین وسیله هم در تجزیه تحلیل های علمی و هم در برنامه ی کاری ، همه ابعاد اجتماعی-فرهنگی جهان کار را شامل می گردد .( ارگاس ، ۱۳۸۰)
تجربیات متعدد کشور های مختلف نشان داده که غالبا بین وضعیت عرضه تقاضای نیروی کار ، یک ناهماهنگی و عدم تعادل وجود دارد که این ناهماهنگی در کشور ما به ویژه در بین فارغ التحصیلان دانشگاهی نمود عینی تری دارد. به طور کلی با توجه به نقشی که نیروی متخصص و تحصیل کردهمی توانند در روند توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشور داشته باشند و نیز با توجه به اینکه سالانه میلیاردها ریال صرف هزینه های آموزشی آنان می شود، لذا چنانچه نتوان از نیروی متخصص و تحصیل کرده در مشاغل مرتبط با رشته های تحصیلی شان استفاده کرد، از طرفی باعث هدر رفتن این هزینه ها شده و از طرف دیگر موجبات ظهور و بروز بیکاری اصطکاکی در جامعه را فراهم نموده که می توان ساختارهای اقتصادی جامعه را دچار تزلزل نماید( اکبری پور ، ۱۳۸۳)
در کشورهایی که نرخ بیکاری آنها بالا می باشد توسعه و ایجاد فعالیتهای اقتصادی در قالب بنگاه های اقتصادی زودبازده امری اجتناب ناپذیر است زیرا این فعالیتها با سرمایه کم و دانش فنی بومی قابل اجرا بوده و در زمان بسیار کوتاهی به بهره دهی می رسد .کمیته امداد امام نیز با بیش از ۳۵ سال تجربه موفق در این زمینه می کوشد تا با بهره گرفتن از این روش به ایجاد اشتغال کمک نموده و بیکاری را کاهش دهد و لذا در این راستا در نظر دارد با شناسایی افراد مستعد و ارائه آموزشهای مرتبط با رشته شغلی دلخواه به آنان و سپس پرداخت تسهیلات مالی به آنان و استفاده از کمک کارشناسان شاغل در این نهاد فعالیتهای تولیدی و اشتغالزا که هم برای از بین بردن بیکاری در جامعه موثر بوده و هم باعث کمک به اقتصاد خانواده وکشور می باشد گسترش دهد برای این منظور فعالیتهای اشتغال امداد در اشکال تعاونی های تولیدی ، فامیلی، خانوادگی ، خدماتی و شرکتهای سهامی می باشد کمیته امداد امداد در راستای ریشه کنی بیکاری و ترویج فرهنگ کار و تلاش گامهای موفقی برداشته و به نحوی که پرداخت وام اشتغال فقط مربوط به خانواده های تحت پوشش نبوده وهر یک از فرزندان متاهل و یا مجرد خانواده که بیکار بوده و فاقد درآمد باشند جامع هدف امداد می باشند و لذا با توجه به اهمیت اشتغال در کشور کمیته امداد امام خود را موظف دانسته تا در اقصی نقاط کشور با شناسایی افراد مستعد و پرداخت وام به آنها سهم بزرگی در ایجاد اشتغال در کشور داشته باشد و اهمیت اشتغال این را می طلبد که بعضا در شهرستانها مشاهده می کنیم برخی افراد با وجود دارا بودن شرایط دریافت وام اشتغال تمایلی به دریافت ندارند و به مبلغ کم کمک معیشت نقدی خود را قانع می نمایند که ما پس از مصاحبه با آنها دلایلی چند عنوان می نمایند که ما سعی می کنیم دراین تحقیق دلایل عدم اجرای طرحهای خودکفایی توسط مددجویان کمیته امداد بررسی خواهد شد.
در کشورهایی که نرخ بیکاری آنها بالا می باشد توسعه و ایجاد فعالیتهای اقتصادی در قالب بنگاههای اقتصادی زودبازده امری اجتناب ناپذیر است زیرا این فعالیتها با سرمایه کم و دانش فنی بومی قابل اجرا بوده و در زمان بسیار کوتاهی به بهره دهی می رسد .کمیته امداد امام نیز با بیش از ۳۵ سال تجربه موفق در این زمینه می کوشد تا با بهره گرفتن از این روش به ایجاد اشتغال کمک نموده و بیکاری را کاهش دهد و لذا در این راستا در نظر دارد با شناسایی افراد مستعد و ارائه آموزشهای مرتبط با رشته شغلی دلخواه به آنان و سپس پرداخت تسهیلات مالی به آنان و استفاده از کمک کارشناسان شاغل در این نهاد فعالیتهای تولیدی و اشتغالزا که هم برای از بین بردن بیکاری در جامعه موثر بوده و هم باعث کمک به اقتصاد خانواده وکشور می باشد گسترش دهد برای این منظور فعالیتهای اشتغال امداد در اشکال تعاونی های تولیدی ، فامیلی، خانوادگی ، خدماتی و شرکتهای سهامی می باشد کمیته امداد امداد در راستای ریشه کنی بیکاری و ترویج فرهنگ کار و تلاش گامهای موفقی برداشته و به نحوی که پرداخت وام اشتغال فقط مربوط به خانواده های تحت پوشش نبوده وهر یک از فرزندان متاهل و یا مجرد خانواده که بیکار بوده و فاقد درآمد باشند جامع هدف امداد می باشند و لذا با توجه به اهمیت اشتغال در کشور کمیته امداد امام خود را موظف دانسته تا در اقصی نقاط کشور با شناسایی افراد مستعد و پرداخت وام به آنها سهم بزرگی در ایجاد اشتغال در کشور داشته باشد و اهمیت اشتغال این را می طلبد که بعضا در شهرستانها مشاهده می کنیم برخی افراد با وجود دارا بودن شرایط دریافت وام اشتغال تمایلی به دریافت ندارند و به مبلغ کم کمک معیشت نقدی خود را قانع می نمایند که ما پس از مصاحبه با آنها دلایلی چند عنوان می نمایند که ما سعی می کنیم دراین تحقیق دلایل عدم اجرای طرحهای خودکفایی توسط مددجویان کمیته امداد بررسی خواهد شد.
به منظور پاسداری از کرامت انسان و حفظ شأن و منزلت افراد و خانواده های مددجو و رهائی ایشان از فقر و درماندگی و ارتقاء توان مادی و اجرائی این جمعیت عظیم برای حضور درفعالیتهای اقتصادی و زندگی آبرومند، راهبرد توانمند سازی اقتصادی محرومان بامحوریت اشتغال )تابا)در رأس برنامه های حمایتی امداد قرار میگیرد تا به یاری خداوند متعال و بابهره گیری بیش از ربع قرن تجربه موفق در توسعه اشتغال وکار آفرینی، زمینه اشتغال وفعالیت در بخشهای مختلف اقتصادی را برای کلیه مددجویان تحت پوشش و نیازمندان غیرتحت پوشش فراهم نماید. ازمهمترین اهداف توانمندسازی محرومان ،ارتقاء سطح آگاهی های عمومی، دانش فنی ومهارتهای حرفهای و افزایش توان اقتصادی افراد و خانوارهای مستعد تامرز خودکفایی کامل، به نحوی که آثار فقر و محرومیت از زندگی فردی و خانوادگی ایشان محو گرددوهمچنین ایجاد فرهنگ کار و تلاش و کار آفرینی در جامعه مددجویی است. (ولیئی ،١٣٨٨)
اهداف طرح توانمند سازی مددجویان:
١- ایجاد زمینه مناسب جهت کشف خلاقیتهای نهفته مددجویان مستعد.
٢- ارتقاء سطح آگاهیهای عمومی، دانش فنی و مهارتهای حرفهای.
٣- افزایش توان اقتصادی خانوارهای تحت پوشش و نیازمند.
۴- ایجاد فرهنگ کار و تلاش و کارایی اجتماعی .
۵- ایجاد خودباوری و اعتماد به نفس در جامعه مددجویی.
۶- کاهش فقر و بیکاری و ناهنجاری درخانواده مددجو.
٧- پیشگیری از مهاجرتهای بی رویه. (ولیئی ،١٣٨٨)
سیاستهای اجرایی توانمند سازی مددجویان:
۱- ایجاد سازوکار مناسب جهت شناسایی مددجویان مستعد و تعیین میزان توانایی،تجربه و مهارت اقشار تحت پوشش و مددجویان موردی.
۲- کوشش در ارتقاء سطح آگاهیهای عمومی، دانش فنی و مهارت حرفهای آنها.
۳- شناسایی و بهره گیری از امکانات بالقوه و بالفعل مناطق مختلف کشور و بهره گیری ازآن جهت ایجاد و توسعه اشتغال مددجویان.
۴- ایجاد زمینه مناسب جهت حضور مددجویان مستعد در فعالیتهای اقتصادی واجتماعی به منظور اشتغال و کسب درآمد پایدار.
۵-هدایت تحصیلی و هدایت شغلی فرزندان درحال تحصیل، بازمانده از تحصیل وفارغ التحصیل خانواده های تحت پوشش و کمک به آنها جهت شغل یابی و یا فعالیت دریک حرفه درآمدزا (کسب وکارمناسب).
۶- هدایت مددجویان به سمت اجرای طرحهای کوچک اقتصادی درقالب مدلهای موفق( انفرادی خوداشتغالی(و تعاونیهای خانوادگی، فامیلی با رعایت شرایط فرهنگی و توانایی مددجویان به هرشکل ممکن حقیقی و حقوقی.
۷- همیاری در اجرای طرحهای تجمعی که از صرفه اقتصادی بالاتری نسبت به طرحهای انفرادی برخوردار می باشند.
۸- همیاری در اجرای طرحهای ویژه استانی و منطقه ای که دارای توجیه اقتصادی مثبت بوده و مددجویان قادر به انجام آن می باشند.
۹- اولویت دادن به اشتغال مددجویان ساکن روستاها و شهرهای کوچک.
۱۰-تلاش در جهت جذب و هدایت اعتبارات دولتی، مردمی و تسهیلات بانکها جهت ایجاد و توسعه اشتغال پایدارخصوصاً در مناطق محروم.
۱۱-ایجاد تنوع بیشتر در طرحهای اشتغال با رویکرد فناوری جدید متناسب با استعداد و امکانات مناطق.
۱۲- پایدار سازی مشاغل ایجاد شده.

فرضیه

نوع آزمون

آماره ی آزمون

مقدار آماره

احتمال
(P-Value)

روش پذیرفته شده

فرضیه ی اول

لیمر

f

۰٫۴۱۳۱۱۲

۰٫۰۰۰۰

Panel Data

همانطور که در جدول ۴-۱۱ ملاحظه می شود ، با توجه به مقدار آماری آزمون لیمر و همچنین سطح معنی داری این آزمون (P-Value) ، روش داده های تابلویی مورد تأیید قرار می گیرد. در نتیجه می بایست آزمون هاسمن را برای فرضیه ی اول به کار ببریم . جدول ۴-۱۲ آزمون هاسمن را برای فرضیه ی اول نشان می دهد :

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

جدول ۴-۱۲) انجام آزمون هاسمن فرضیه ی اول (انتخاب بین اثرات ثابت یا اثرات تصادفی)

فرضیه

نوع آزمون

آماره ی آزمون

مقدار آماره

احتمال
(P-Value)

روش پذیرفته شده

فرضیه ی اول

هاسمن

کای مربع یاخی-دو()

۰٫۹۹۳۷۲۸

۰٫۰۱۸۸

اثرات ثابت

همانطور که در جدول ۴-۱۲ ملاحظه می شود ، با توجه به مقدار آماری آزمون هاسمن و همچنین سطح معنی داری این آزمون (P-Value) که کمتر از ۰٫۰۵ است ، روش اثرات ثابت مورد تأیید قرار می گیرد.
۴-۵-۱-۱) تخمین مدل و تفسیر نتیجه ی فرضیه ی اول
حال که روش داده های تابلویی و اثرات ثابت مشخص شد ، مدل فرضیه ی اول را تخمین می زنیم .همانطور که در فصل سوم گفته شد ، فرضیه ی اول با مدل زیر برآورد می شود :

در ضمن در همین قسمت علاوه بر تخمین مدل ، معنی دار بودن کل مدل ، معنی دار بودن متغیر فرضیه و استقلال خطای مدل را نیز بررسی خواهیم کرد . برای اطمینان از رفع هرگونه ناهمسانی واریانس، اثرات ثابت با بهره گرفتن از روش حداقل مربعات تعمیم یافته (GLS) برآورد شده است. جدول ۴-۱۳ نتایج آزمون فرضیه اول را با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت نشان می دهد . همانطور که در جدول مشاهده می شود و بر اساس توضیحاتی که قبلاً داده شده ، جهت بررسی معنی دار بودن کل مدل از آزمون F فیشر استفاده کرده ایم . از آنجا مقدار احتمال این آماره (P-Value) 0.0000 می باشد (کمتر از ۰٫۰۵) در نتیجه معنی دار بودن کل مدل تأیید می گردد . همچنین به منظور آزمون عدم همبستگی خطاها (استقلال خطای مدل) از آزمون دوربین – واتسون استفاده شده است و همانطور که قبلاً ذکر شده ، اگر مقدار این آزمون مابین ۱٫۵ تا ۲٫۵ باشد می- توان استقلال خطاها را پذیرفت . مقدار آماره ی این آزمون برای فرضیه ی اول مقدار ۲٫۴۲۵۷۵۷ است . در نتیجه می توان استقلال خطای مدل را نیز پذیرفت . همانطور که در قسمت دوم جدول ۴-۱۳ مشاهده می شود ، نتیجه ی اصلی فرضیه ی اول ارائه شده است .همانطور که در فصل سوم بیان شد ، انتظار داشتیم مقدار _۱β مساوی یا بیشتر از ۱ باشد(مساوی یا بیشتر از ۱۰۰%) . اما همانطور که ملاحظه می شود مقدار این متغیر ۰٫۶۲۴۵۱۲ می باشد یعنی کمتر از ۱ است به عبارت دیگر ۶۲٫۴۵% .یعنی زمانی که مدل هزینه ی حسابرسی تغییر پیدا می کند ، حق الزحمه ی حسابرسی به صورت کامل و ۱۰۰% با مدل هماهنگ نیست و به میزان کمتر از ۱۰۰% با مدل تعدیل خواهد شد در نتیجه فرضیه ی اول تحقیق با اطمینان ۹۵% رد خواهد شد و می توان گفت حق الزحمه ی حسابرسی فوراً و به صورت کامل با سطح پیشنهاد شده توسط مدل هزینه حسابرسی تعدیل نمی شود . این نتیجه با نتیجه ی گرفته شده توسط ویلیرس و همکاران(۲۰۱۴) هماهنگ است .
جدول ۴-۱۳) نتیجه ی آزمون فرضیه ی اول

فرضیه

آزمون

^[۱۲۶] براساس توافقنامه “وای ریور ” در سپتامبر ۱۹۹۹ م، قرار بود در تاریخ ۱۳ سپتامبر ۲۰۰۰ میلادی ، کشور مستقل فلسطین اعلام شود . اما این کار ، بر اثر فشارهای سیاسی و اقتصادی رژیم صهیونیستی و ایالات متحده امریکا انجام نشد . مردم فلسطین از روند مذاکردت قطع امید کردند . هفت سال از امضای پیمان اسلو ( ۱۹۹۳ ) می گذشت و آنها هنوز به حقوق خود دست نیافته بودند و همچنان در میان حالت « نه جنگ و نه صلح » باقی مانده بودند . فلسطینیان دریافتند به آرزو و آرمان خود ، یعنی زندگی در کشور مستقل فلسطین دست نخواهند یافت . این بود که وقتی از روند سازش سر خورده شدند ، تصمیم گرفتند که خود سرنوشت خویش را رقم بزنند .^[۱۲۷]
۳-۴-۶ کمپ دیوید دوم
مذاکرات کمپ دیوید در روز ۱۱ جولای ۲۰۰۰ آغاز شد و ۱۴ روز به طول انجامید . باراک در پوشش یک سرباز در جلسه سران شرکت کرد تا یک دیپلمات . وی درخواست عرفات را برای اعطای زمان بیشتر جهت آماده کردن زمینه رد کرد چرا که باور داشت با کمک آمریکایی ها ، قادر خواهد بود شرایط خود را در مورد توافق نهایی بر رقبای خود تحمیل کند . در مورد باراک باید گفت که او از خطوط قرمز خود گذشت و بسته ای را ارائه کرد که راه حلی برای تمام مسائل اصلی درگیری را یعنی زمین ، شهرک ها ، حقوق آوارگان و بیت المقدس را ارائه می داد . ^[۱۲۸]
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

با توجه به دستور کار جلسه مشخص بود که نمی توان به نتایج حاصل از این مذاکرات دلخوش بود . در طول این مذاکرات مسائل مهمی ازجمله قدس ، آوارگان ، مرزها و شهرک های یهودی نشین مطرح شد ولی باز هم به نتیجه راهگشا و مطلوبی نرسید . هرچند آمریکا و به خصوص رئیس جمهور این کشور که سال آخر ریاست جمهوری خود را می گذراند تلاش بسیار زیادی انجام داد تا بتواند با فشار بر طرف فلسطینی و امتیاز گرفتن از آنها اسرائیل را بر سر میز مذاکره نگه دارد ، ولی یاسر عرفات تسلیم این فشارها نشد و مذاکرات به بن بست رسید . عدم توافق طرفین در مسأله قدس ، آوارگان ، مرزها و شهرک های یهودی نشین از مهمترین دلایل شکست این مذاکرات بود .^[۱۲۹]
این مذاکرات از نظر گستردگی و تلاش برای خاتمه بدان تا آن زمان بی سابقه بود و می توان آن را از لحاظ اهمیت با پیمان اسلو مقایسه کرد . باراک و عرفات در کمپ دیوید دوم موافقت کردند ، که در آینده برای پیشبرد مذاکرات صلح تلاش کنند . آنها همچنین اعلام کردند که هدف مذاکرات رسیدن به یک صلح عادلانه و پایدار است و طرفین باید هرچه زودتر امکان دستیابی به توافق در همه زمینه ها برای ایجاد یک وضعیت باثبات را فراهم آورند . اسرائیل و فلسطین بر این نکته تأکید کردند که دستیابی به چنین توافقی فقط بر پایه قطعنامه های ۲۴۲ و ۳۳۸ شورای امنیت میسر خواهد بود . آنها همچنین متعهد شدند جوی را که برای مذاکرات فراهم آوردند که عاری از هرگونه فشار ، ارعاب و تهدید به اعمال خشونت باشد .
در این مذاکرات ایالات متحده امریکا یک نقش محوری و کلیدی را بر عهده گرفته بود فلذا اسرائیل و فلسطین توافق کردند که وجود آمریکا به عنوان یک طرف مذاکره کننده امری حیاتی است و پذیرفتن اینکه هرگونه واکنش و فعالیتی با اطلاع مسئولین آمریکایی صورت بگیرد^[۱۳۰].
این مذاکرات به صورت پنهانی و سری بین طرفین انجام می شد . زیرا با توجه به تجربه اسلو ، طرفین دریافته بودند که هرچه اطلاعات کمتری از مذاکرات به بیرون درز کند ، احتمال پیشرفت مذاکرات بیشتر خواهد بود . در این مذاکرات مسائل مهم و تعیین کننده ای مطرح شده بود ولی به حل و فصل نهایی دست پیدا نکرد و فقط توافقات در زمینه امور شکلی به دست آمد و به صورت ریشه ای و ماهوی به آن پرداخته نشد . ^[۱۳۱]
یکی از موارد مهمی که در این اجلاس مورد بررسی قرار گرفت مسأله قدس بود . اسرائیل و فلسطین در مورد این مسأله مهم جهان اسلام توافق کردند ، که دولت اسرائیل با صرف نظر کردن از مناطق شمال و جنوب قدس آنها را ضمیمه کرانه باختری کند . این محله ها شامل ابودیس ، غیرزید و ابودیس شرقی می باشد و با اطلاق اسم قدس بر آن ، فلسطینیان می توانند آن را به پایتختی حکومتشان انتخاب کنند . در امور شهرداری هم فلسطینیان می توانستند یک نوع سیستم شهرداری زیر نظر حکومت خود گردان را در این منطقه داشته باشند .
از نظر مناطق دینی در قدس نیز مقرر شد مدیریت دینی اماکن مقدس شهر قدیمی قدس تحت اداره فلسطینی – مسیحی قرار گیرد و مطابق راهکار پیشنهاد شده اماکن مسیحی تحت اداره مسیحی ها و اماکن اسلامی تحت اداره مسلمانان و اداره اماکن یهودی با یهودیان باشد . بر اساس این پیشنهاد فلسطینیان می توانستند پرچم فلسطین را روی اماکن مقدس اسلامی و مسیحی نصب کنند . اما باراک در مورد حل و فصل نهایی این امور واکنشی از خود نشان نداد و حل مسأله قدس را به مذاکرات بعدی موکول کرد^[۱۳۲] .
این مذاکرات را می توان یکی از بارزترین نشانه های عدم توافق طرفین بر روی موضوعات مهم و کلیدی دانست . زیرا هر وقت مذاکرات مسائل مهم و ریشه ای را مورد بررسی قرار می دهد این مذاکرات به بن بست می رسد زیرا افکار عمومی طرفین مناقشه حاضر به امتیاز دادن به یکدیگر نیستند . طرف فلسطینی همواره به محوریت قدس به عنوان پایتخت کشور فلسطینی تأکید می کند و نیز همواره حق بازگشت آوارگان فلسطینی را محفوظ می داند . در صورتیکه اسرائیل هرگز به تقسیم بیت المقدس راضی نخواهد شد . از طرف دیگر اسرائیل به خاطر بر هم خوردن بافت جمعیتی سرزمین های اشغالی نمی تواند بازگشت آوارگان را به سرزمین های تحت حاکمیت خودش بپذیرد زیرا در این صورت موجودیت خود را به خطر خواهد انداخت ، و در اصل همانطور که گفته شد می توان این طور نتیجه گرفت که اصولا اسرائیل با تشکیل یک کشور مستقل به عنوان فلسطین مخالف است و حکومت خود گردان را در حد یک ناظر مدنی بر مناطق غزه و اریحا می پذیرد .
شکست این مذاکرات تبعات بسیاری برای دولت حاکم اسرائیل به وجود آورد و سبب تضعیف هر چه بیشتر باراک و هم حزبی هایش شد . با این حال این شکست برای عرفات نیز پیامدهای خاص خود را داشت . عرفات انتظار داشت که در سال ۲۰۰۰ موجودیت کشور مستقل فلسطینی را اعلام کند که این موضوع با توجه به موضوعات پیش آمده عملا به بن بست رسید. ^[۱۳۳]
این مذاکرات دیدگاه همیشگی اسرائیل که هیچگاه امتیازاتی هر چند اندک را به فلسطینیان نمی دهد مورد تأیید قرار داد .
ایهود باراک بارها ادعا می کرد که سخاوتمندانه ترین پیشنهاد را در کمپ دیوید ارائه کرد و عرفات به یک انتخاب عمدی برای بی نتیجه گذاردن مذاکرات روی آورد و برای دریافت امتیازات بیشتر اسرائیل به خشونت متوسل شد . دنیس راس فرستاده ویژه کلینتون به خاورمیانه همچنین همه انتقادات را متوجه عرفات کرد و این بحث را مطرح کرد که در هیچ مرحله ای در کمپ دیوید یا در طول شش ماه پس از آن ، عرفات ظرفیت رسیدن به یک توافق دائمی را از خود نشان نداد . جرمی پرسمن که یک شخصیت علمی است به طور دقیق و عمیق تفسیرهای اسرائیلی و فلسطینی از اجلاس کمپ دیوید را بررسی کرد و نتیجه گرفت که تفسیر طرف فلسطینی به طور قابل توجه ای درست تر از تفسیر طرف اسرائیلی است . ^[۱۳۴]
در یک جمع بندی کلی درباره توافقنامه غزه – اریحا و طرح خود گردانی فلسطینی ها در این دو منطقه ، می توان به طور خلاصه چنین نتیجه گرفت که این قرارداد ، عملیات انتفاضه فلسطین را از صورت مبارزه فلسطینی – اسرائیلی خارج ، و به درگیری فلسطینی با فلسطینی تبدیل کرد ، و اسرائیل را از یک دردسر بزرگ به نام انتفاضه ، برای مدتی مدید نجات داد . اینک صهیونیست ها ، آسوده خاطر ، در پی تحقق اجرای سیاست توسعه طلبی و اسکان یهودیان دیگر کشورها در مناطق گوناگون فلسطین بر آمده اند . ^[۱۳۵]
۳-۴-۷ انتفاضه الاقصی
دیدارآریل شارون ، رهبرحزب ” لیکود ” از مسجد الاقصی است . درروز ۷ مهرماه ۱۳۷۹ ه.ش ،شارون به همراه ۳۰۰۰ سرباز ارتش رژیم صهیونیستی وارد مسجدالاقصی شد .^[۱۳۶] سخنان او در تبدیل مسجد الاقصی به کنیسه و اعلام شهر بیت المقدس به عنوان پایتخت همیشگی کشور اسرائیل ،^[۱۳۷] که در میان عناصر افراطی حزب لیکود سخنرانی کرد و بر مشروعیت خواسته های اسرائیل نسبت به مسجد الاقصی و معبد داوود تأکید کرد . این کار موجب جریحه دار شدن احساسات مسلمانان شد . اعتراض شدید مسلمانان به این اقدام تحریک آمیز شارون ، به درگیری های خونین انجامید . به دنبال کشتار مسلمانان در مسجد الاقصی ، دور جدید ، از قیام انتفاضه آغاز شد و انتفاضه الاقصی نام گرفت . ^[۱۳۸]بسیاری از اسرائیلیان این رهبر نظامی سابق را به تحریک عمدی احساسات متهم کردند ، با این هدف که پاسخی غضبناک را بر انگیخته و امکان هر موفقیت بالقوه در گفتگوهای جاری صلح را خنثی سازد . ^[۱۳۹]
سرخوردگی مردم فلسطین از روند مذاکرات ، و همچنین دلایل اقتصادی و اجتماعی از طرفی و شخصیت آریل شارون از طرف دیگر باعث واکنش شدید مردم سرزمین های اشغالی به این موضوع شد .^[۱۴۰] فلسطینیان آریل شارون را عامل قتل هزاران فلسطینی در ارودگاه های «صبرا » و « شتیلا » می دانند مضافا به اینکه شارون از لحاظ فکری با هر گونه امتیاز دادن به فلسطینیان مخالف بوده است . وی همچنین به سیاست های شهرک سازی اسرائیل در سرزمین های اشغالی سرعت بخشید و به همین خاطر از او به عنوان پدر شهرک سازی یاد می کنند .
این قیام زمانی آغاز شد که اشغالگری و جنایت های صهیونیست ها ، پس از مذاکرات صلح اعراب و اسرائیل و تشکیل حکومت خود گردان فلسطین در غزه و اریحا به ریاست یاسر عرفات ، ادامه یافت . ریشه ها و زمینه اصلی به وجود آمدن این انتفاضه به شرح زیر است . ^[۱۴۱]
ناتوانی تشکیلات خود گردان در تحقق وعده ها و اهداف تعیین شده در حالی که فساد در آن موج می زد ، سرخوردگی ملت فلسطین از توافقات تشکیلات خود گردان با رژیم صهیونیستی و غرب از جمله توافق اسلو ، تقویت گروه های مقاومت در ابعاد نظامی و مردمی که با مبارزه با دشمن را وارد ابعاد تازه ای کرده بود ، تلاش رژیم صهیونیستی برای اجرای توطئه تخریب مسجد الاقصی و پایتختی بیت المقدس ، پیروزی حزب الله لبنان بر رژیم صهیونیستی و اخراج اشغالگران از جنوب لبنان در سال ۲۰۰۰ از جمله عوامل تاثیر گذار بر انتفاضه ارزیابی می گردد . ^[۱۴۲]
اما علاوه بر عوامل یاد شده اقدام شارون در بازدید از مسجد الاقصی یک راهبرد دو سویه برای اسرائیل داشت . در صورت بروز جنبش مردمی مانند آن چیزی که رخ داد اسرائیل با سرکوب شدید آن ها می توانست از اقدامات بعدی آن ها در انجام چنین شورش هایی جلوگیری کند ، و همین امر باعث تضعیف حکومت خود گردان فلسطینی نیز می شد . از طرف دیگر شارون با بازدید از مسجد الاقصی برآینده ی دولت اسرائیل نقش عمده ای داشت و شارون با این اقدام توانست دولت ائتلافی اسرائیل به نخست وزیری باراک را ساقط کند .
اگر چه انتفاضه خود جوش بود و تبدیل سنگ ها به تفنگ از سوی فلسطینی ها و متوسل شدن اسرائیلی ها به راکت ، تانک و حملات هلی کوپترها تعداد تلفات جانی را به طرز بی رحمانه ای افزایش داد .^[۱۴۳] عملیات شهادت طلبانه ، استفاده خمپاره اندازها و جنگ افزارهای جدید توسط فلسطینیان ، اسرائیلی ها را به وحشت انداخت و باعث موج مهاجرت یهودیان به فلسطین متوقف شد . مراکز و اداره مهاجرت از فلسطین ، از یهودیان پر شد و مطبوعات اسرائیل ، این سوال بزرگ را مطرح و بررسی کردند که حضور صهیونیست ها در فلسطین تا چه حد مشروع است و آینده آن چه می شود ؟ ^[۱۴۴]
بر اساس آمارها تنها در هفته ی اول این درگیری ها پنجاه نفر از فلسطینیان کشته شده اند و بسیاری دیگر از آنان مجروح شدند ولی با این حال سرکوب گسترده ی آن ها نتوانست آتش انتفاضه را خاموش کند بلکه آن را شعله ورتر ساخت و منجر به تسری این قیام مردمی به تمامی سرزمین های اشغالی گردید . تلفات صهیونیست ها در سال اول انتفاضه ، ۱۶۳ کشته و صدها مجروح بود . از این میان ، طی پانزده عملیات شهادت طلبانه ، ۶۰ صهیونیست کشته و ۴۳۸ تن دیگر زخمی شدند .^[۱۴۵] هر چند که در این جریان هفت سال انتفاضه ، ملت فلسطین بیش از ۵ هزار شهید ۵۰ هزار بازداشتی و ۵۰ هزار زخمی را تقدیم آرمان های خویش ساخته است ، اما انتفاضه دست آوردهای بسیاری برای این ملت به ارمغان آورده است که راه را بیش از گذشته برای تحقق آرمان هایشان هموار ساخته است . ^[۱۴۶]براساس گزارش کمیته دفاع از اسرا و زندانیان فلسطینی ، و همچنین بر اساس سرشماری انجام شده از زندانیان آزاد شده ، معلوم شد در سال اول انتفاضه ، بیش از ۸۵ درصد از زندانیان فلسطینی ، شدیدترین شکنجه های روحی و جسمی را تحمل کرده اند . از تهاجمات گسترده صهیونیست ها ، حمله به شهر جنین و کشتار بی رحمانه مردم توسط سربازان اسرائیلی بود که در واقع ، تکرار فاجعه اردوگاه های صبرا و شتیلا در لبنان بود . این جنایت ، آن قدر بی رحمانه بود که حتی مقامات آمریکای و انگلیسی نتوانستند آن را انکار کنند و این کشتار را مانند دیگر مجامع عمومی جهانی و نظیر سازمان ملل ، تأکید کرد . اما صهیونیست ها به کار خود ادامه دادند و شهرهایی چون نابلس ، طولکرم ، الخلیل و….. را نیز مورد حمله قرار دادند . ^[۱۴۷]
متعاقب این جنایات ، مسلمانان و دولت مردان کشورهای مسلمان نیز به حمایت از مردم فلسطین پرداختند و این امر و فشار جامعه بین المللی به ارجاع پرونده ی اسرائیل به شورای امنیت سازمان ملل منجر شد . هر چند که آمریکا به عنوان حامی همیشگی اسرائیل در شورای امنیت حضور داشت ، ولی ابعاد فاجعه آنچنان گسترده بود که حتی آمریکا به خود اجازه وتوی این قطعنامه را نداد و قطعنامه ای در محکومیت اقدامات اسرائیل با چهارده رأی مثبت و یک رأی ممتنع به تصویب رسید .
کشورهای مسلمان نیز متفقا به حمایت از اقدامات فلسطینیان پرداختند و روابط سیاسی و اقتصادی خود را با اسرائیل قطع کردند . همچنین آنها دستور به تعطیلی بیش از ۲۰ سفارتخانه آمریکا در کشورهای عربی – اسلامی دادند که این امر موجب دلگرمی فلسطینیان در ادامه مبارزه با اسرائیل شد .^[۱۴۸]
تلاش های بین المللی برای پایان دادن به درگیری ها در سطح جهانی ادامه داشت که از میان آنها می توان به اجلاس پاریس اشاره کرد . این اجلاس در چهارم اکتبر ۲۰۰۰ بعد از گذشت نزدیک به یک هفته در پاریس آغاز به کار کرد . در این اجلاس طرفین توافق کردند که هر چه زودتر آتش بس اعلام شود . این توافق هم کارساز نبود و طرفین بر شدت حملات خود به مواضع یکدیگر افزودند ، به عنان مثال می توان از حمله ی موشکی اسرائیل به نوار غزه نام برد .
بی نتیجه بودن اجلاس پاریس و گسترش ابعاد بحران باعث شد که اجلاسی با حضور حسنی مبارک و آلبرات و عرفات در شرم الشیخ برگزار شود . در این اجلاس ، نیز بر پایان هر چه سریعتر درگیری ها تأکید شد ولی این اجلاس هم بی نتیجه بود . متعاقب این اجلاس ، اجلاس دیگری در شرم الشیخ در تاریخ ۱۶ اکتبر برگزار شد که با حضور عرفات و باراک و ملک عبدالله و حسنی مبارک و خاویر سولانا تشکیل شد و در آن به پایان خشونت و از سرگیری مذاکرات و همکاری میان اسرائیل و فلسطین تأکید شد البته طرفین توافق کردند ، اقداماتی اتخاذ کنند که از تکرار این درگیری ها جلوگیری شود . ^[۱۴۹]
۳-۴-۸ نقشه راه
به رقم اینکه در آغاز ، امریکا هیچ تمایلی برای دخالت در منازعه خاورمیانه نداشت ، به دنبال احساس نیاز به لزوم هماهنگی کشورهای خاورمیانه با اهداف و منابع ملی خود ، با اتخاذ یک استراتژی راهبردی مصمم شد تا به هر شکلی ، منافع ملی خویش را تامین کند . بنابراین ، با ارائه طرح « نقشه راه » و با جلب حمایت کشورهای اروپایی ، روسیه و سازمان ملل ، کوشید تا به هر نحو ممکن ، دو طرف درگیر را به نشستن بر سر میز مذاکره و پذیرفتن این راه حل وادار کند .
در این راستا ، رئیس جمهور ایالات متحده در نشست سران عرب در « شرم الشیخ » اطمینان داد کاری خواهد کرد که هر دو طرف در کنار یکدیگر و با لذت بردن از صلح و امنیت زندگی کنند . وی همچنین ابراز کرد : « بدین دلیل که جهان دوست دارد دولت فلسطین آزاد و در صلح زندگی کند ، دولت این کشور تمام تلاش خود را برای رسیدن به این هدف متمرکز خواهد کرد » . ^[۱۵۰]
طرح نقشه راه را می توان یک مسیر دانست که تنها به گفتگو منجر می شود و نمی توان از آن انتظار بدست آمدن یک نتیجه مطلوب را داشت . در ماه آوریل سال ۲۰۰۳ کوفی عنان – دبیر کل ملل متحد – از طرف ایالات متحده ، روسیه و اتحادیه اروپا ، یک « نقشه راه » برای حل مناقشه اسرائیل و اعراب اعلام نمود . عنان اظهار داشت :
این راه حل که نتیجه مذاکره طرفهاست ، به ایجاد کشور مستقل مردم سالار از فلسطین منجر خواهد شد که با صلح و امنیت در کنار اسرائیل و دیگر همسایگانش زندگی می کند . این راه حل ، بر پایه مصرحات کنفرانس مادرید و اصل زمین در برابر صلح ، قطعنامه های ۲۴۲ ، ۳۳۸ و ۱۳۹۷ شورای امنیت ملل متحد ، توافقات قبلی طرفین و ابتکار عربی پیشنهادی امیر عبدالله ، که در بیروت مورد تأیید سران عرب قرار گرفت ، به اشغالی که در سال ۱۹۶۷ آغاز شد ، خاتمه خواهد داد .
فلسطینیان نقشه ی راه را به طور کامل پذیرفتند ؛ اما دولت اسرائیل چهارده قید و پیش شرط اعلام داشت که بعضی آنها بر سر راه هر گفتگوی صلح نهایی بود . قید و شرط های اسرائیل شامل بود :

1. 1. انحلال همه زیر گروه های فرعی مبارزه جوی فلسطینی ، جمع آوری همه سلاح های غیر قانونی و امحای آنها ؛

1. 1. توقف تحریک علیه اسرائیل ، اما نقشه راه نمی تواند مقرر دارد که اسرائیل باید خشونت و تحریک علیه فلسطینیان را متوقف سازد ؛

1. 1. کنترل اسرائیل بر فلسطین ، از جمله ورود و خروج همه اشخاص و بار ، به اضافه فضای هوایی و طیف الکترو مغناطیسی ؛

1. 1. عدول از حق بازگشت آوارگان به اسرائیل ؛

1. 1. هیچ بحثی پیرامون شهرکهای اسرائیلی در یهودیه ، سامره و غزه یا وضعیت تشکیلات فلسطین و نهاد های آن در اورشلیم انجام نگیرد ؛

1. 1. هیچ اشاره ای به مصرحات اصلی قطعنامه ۲۴۲ ملل متحد نشود .

نتیجه عملی این همه ، آن بود که نقشه راه صلح موضوعیت خود را از دست داد تنها با دو نتیجه : اسرائیل توانست با طرح رشته بی پایان از پیش شرط هایی که هرگز قابل تحقق نیست ، از آن به عنوان یک تاکتیک تأخیری استفاده کند ، و در ضمن به اجرای یک طرفه اهداف خود ادامه دهد ، و ایالات متحده توانست این برداشت را ایجاد کند که مداخله مثبتی در « فرایند صلح » داشته است ، فرآیندی که بوش اعلام کرده در دوران ریاست جمهوری او تحقق نخواهد یافت . ^[۱۵۱]
نقشه راه شامل ۴ بخش مقدمه و ۳ مرحله است که باید تا سال ۲۰۰۵ به نتیجه برسد .
در مقدمه ، توصیف کلی طرح و مراحل آن و همچنین تبیین نقش کمیته چهار جانبه و قواعدی که صلح دائمی بر پایه آن قرار دارد ، گنجانیده شده است .
در مرحله اول ، گروه های فلسطینی باید خشونت علیه اسرائیل را کنار بگذارند و سازمانهای سیاسی فلسطینی نیز به تجدید ساختار داخلی خود بپردازند ، همچنین اسرائیل موظف است شهرک های یهودی نشین را غیر نظامی کند ، آنها را توسعه ندهد و تا ماه مارس سال ۲۰۰۴ برنامه منسجمی را برای عقب نشینی نیروهای نظامی خود از کرانه باختری تعیین کند ، ضمن آنکه در آخرین گام ، نیز باید انتخابات فلسطین برگزار و اعتماد سازی انجام شود .
مرحله دوم ، تشکیل دولت فلسطینی مستقل و برگزاری کنفرانسی بین المللی برای نظارت و پیشبرد این طرح خواهد بود .

۲۴

شکل ۴-۱۹، میزان واگرایی طیف پرتو را قبل از ورود به فانتوم و روی سطح خروجی نازل نشان می‌دهد. اندازۀ واگرایی برای پرتو خروجی کمتر از ۵ درجه می‌باشد. کاهش میزان واگرایی نسبت به توزیع زاویه‌ای پرتو روی سطح لگزان، علاوه بر استفاده از صفحات آلومینیوم، به دلیل استفاده از موازی‌سازی با شعاع ۶/۰ سانتیمتر می‌باشد که در انتهای نازل قرار داده شده است و پروتون‌های خارج از این شعاع را مسدود می کند. در این بررسی نیز مشابه قبل، توزیع زاویه‌ای تنها برای طیف نهایی پرتو متناظر با استوانۀ لگزان به ضخامت ۵۵/۹ سانتیمتر به‌دست آمده است. از سایر ضخامت‌ها نتایج مشابه به‌دست می‌آید.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

زاویۀ واگرایی ( درجه )
تعداد پروتون‌ها به‌ازای هر ذرۀ خروجی از شتاب‌دهنده
شکل ۴-۱۹٫ توزیع زاوبه‌ای و میزان واگرایی طیف پروتون روی سطح خروجی نازل و قبل از ورود به فانتوم
متناظر با لگزان به ضخامت ۵۵/۹ سانتیمتر

۴-۳-۵- محاسبات دوزیمتری در فانتوم چشم به کمک طیف خروجی از نازل

برای انجام محاسبات دوزیمتری به کمک طیف خروجی از نازل، باید فانتومی به‌عنوان فانتوم چشم شبیه‌سازی شود؛ بر این اساس فانتوم شبیه‌سازی شده مشابه قبل، یک فانتوم سادۀ کروی‌شکل به شعاع ۲/۱ سانتیمتر (براساس کرۀ چشم انسان)، محتوای آب درنظرگرفته می‌شود. مطابق با شکل ۴-۲۰، توموری به شعاع ۱ سانتیمتر داخل این کره تعریف شده است. طیف پرتو پروتون، موازی با محور Y و از مرز تومور با مابقی فانتوم، وارد منطقۀ تحت درمان می‌شود؛ از این‌رو تومور در راستای عمق (محور Y) که هم‌راستا با جهت تابش است، وکسل‌بندی می‌شود؛ به‌طوری‌که ابعاد هر وکسل cm³ ۱/۰×۱/۰×۱/۰ می‌باشد. با کنار هم قرار دادن داده‌های مربوط به دوز پروتون در هر وکسل و رسم آن‌ ها برحسب عمق نفوذ پرتو، شکل کلی پیک براگ به‌دست می‌آید. شکل ۴-۲۱، توزیع دوز عمقی و پیک‌های براگ‌ اولیه که در فانتوم و در محدودۀ تومور تشکیل می‌شوند و متناظر با هر کدام از طیف‌های خروجی از نازل می‌باشند را نشان می‌دهد. پیک عمقی متناظر با استوانۀ لگزان به ضخامت cm3/9 و پیک سطحی متناظر با ضخامت cm 8/9 می‌باشد.
شکل ۴-۲۰٫ نمایی از فانتوم مورد استفاده جهت انجام محاسبات دوزیمتری برای طیف خروجی از نازل
شکل ۴-۲۱٫ توزیع دوز عمقی و پیک‌های براگ اولیه در فانتوم چشم محتوای آب
ناشی از طیف‌های خروجی از نازل، از راست به چپ به‌ترتیب متناظر با ضخامت‌های ۳/۹، ۵۵/۹ و ۸/۹ سانتیمتر
نکته‌ای که در اینجا باید به آن اشاره شود، این است که برخلاف پیک‌های تشکیل شده به روش اسکن پرتو، پیک‌های براگ ناشی از سیستم‌های کنش‌پذیر، به دلیل افزایش برهم‌کنش‌های پروتونی در مسیر پرتو، پهن‌تر هستند؛ از این رو برای تحت پوشش قرار دادن منطقۀ تومور، تعداد پیک‌های کمتری مورد نیاز است.
در پروتون‌تراپی، آنچه که بافت تومور از توزیع دوز در جهت عمقی دریافت می کند، ناشی از بر هم نهی پیک‌های تشکیل شده در منطقۀ تحت درمان می‌باشد که به‌منظور یکنواختی آن، لازم است که هر پیک با وزن مخصوص به خود در توزیع دوز و در SOBP مشارکت داشته باشند. برای این کار باید هر کدام از ضخامت‌های لگزان با وزنی مناسب در نازل قرار داده شوند؛ این وزن‌ها می‌توانند به صورت زمان حضور هر کدام از ضخامت‌ها در مسیر پرتو اعمال شوند تا طیف نهایی مطلوب و به‌دنبال آن SOBP یکنواخت به‌دست آید. ضرایب وزنی در این شبیه‌سازی، براساس روش ماتریسی که در قبل توضیح داده شد، به‌دست آورده می‌شوند. شکل ۴-۲۲، پیک‌های براگی که به‌وسیلۀ ضرایب وزنی، بهینه شده و نیز برهم‌نهی آن‌ ها یعنی SOBP را نشان می‌دهد. از آنجایی که پیک‌های به‌دست آمده، پهن هستند، برخلاف روش اسکن پرتو (هر پیک در شکل‌گیری بخشی از SOBP حضور دارد.)، هر پیک در شکل‌گیری کل SOBP مشارکت دارد؛ از این‌رو دستیابی به SOBP کاملاً مسطح مشکل است. در جدول ۴-۶، وزن متناظر با هر ضخامت که سبب ایجاد توزیع دوز یکنواخت در تومور می‌شود، نشان داده شده است.
cm 55/9
cm 8/9
شکل ۴-۲۲٫ توزیع دوز عمقی با درنظرگرفتن وزن مناسب برای هر کدام از طیف‌های خروجی از نازل و
SOBP حاصل از برهم‌نهی پیک‌های براگ‌ بهینه شده با ضرایب وزنی
جدول ‏۰۴‑۶٫ ضرایب وزنی جهت بهینه‌سازی پیک‌های براگ‌ اولیه متناظر با ضخامت‌های مختلف استوانۀ لگزان

ضخامت لگزان (cm)

ضرایب وزنی

۳/۹

۱۲۵۲/۱

۵۵/۹

۳۴۵۸/۰

۸/۹

۴۶۷/۰

بدیهی است که اعمال وزن‌های بهینه‌کننده روی توزیع دوز عمقی، بر توزیع دوز عرضی نیز تأثیرگذار است؛ از این‌رو لازم است که این وزن‌ها روی دوز عرضی متناظر با هر کدام از طیف‌های خروجی از نازل نیز اعمال شود. شکل ۴-۲۳، توزیع دوز عرضی بهینه شده با ضرایب وزنی و برایند آنها را در منطقۀ تومور نشان می‌دهد. برای به‌دست آوردن نتایج این نمودار، کافی است که فانتوم در جهت عمود بر محور تابش پرتو، وکسل‌بندی گردد؛ به‌همین منظور در عمق ثابت و در میانۀ بخش مسطح SOBP، وکسل‌هایی به ابعاد cm³ ۱/۰×۱/۰×۱/۰ در راستای محور Z و عمود بر محور پرتو فرودی چیده شده است تا دوز تخلیه شده در جهت عرضی اندازه‌گیری شود. این کار برای هرسه ضخامت‌ استوانۀ لگزان انجام می‌شود؛ سپس هر کدام از فاکتورهای وزنی به‌دست آمده، در توزیع دوز متناظرش ضرب، و داده‌های مربوط به دوز تخلیه شده در هر وکسل برای تمامی ضخامت‌ها با هم جمع می‌شود. با کنار هم قرار دادن نتایج و رسم آن‌ ها برحسب فاصلۀ عرضی از نقطۀ ایزوسنتر در مرکز تومور، شکل کلی دوز عرضی به‌دست می‌آید. از آنجایی که در این محاسبات، تنها فانتوم وکسل‌بندی شده است، نقطۀ شروع در محور افقی نمودار (cm 4/0-)، نقطه‌ای است که مرز فانتوم در آن واقع شده و قبل از آن وکسلی جهت اندازه‌گیری دوز، تعریف نشده است.
cm 3/9
cm 55/9
cm 8/9