• گروه کاری سوم: ارزیابی راه­کارهای کاهش گازهای گلخانه­ای

• گروه کار موجودی انتشار گازهای گلخانه­ای

منابع مالی IPCC بوسیله UNEP، WMO و منابع مالی پرداخت شده از کشورهای عضو تامین می ­شود. دبیرخانه IPCC در شهر ژنو است. تا کنون IPCC پنج گزارش ارزیابی جامع را در زمینه آخرین یافته­های بشر در مورد تغییرات آب و هوایی منتشر کرده است. همچنین این هیات گزارش­های ویژه­ای را نیز در زمینه­ موضوعات خاص ارائه داده است. این گزارش­ها توسط تیم محققان مربوط که بوسیله هیات اداری از نامزدهای کشورها انتخاب    می­ شود تهیه می ­شود. پس از تهیه گزارش و قبل از انتشار آن، این گزارش­ها توسط افراد مختلف در سراسر دنیا مورد بازنگری قرار می­ گیرد.
IPCC اولین گزارش خود را در سال ۱۹۹۰ تحت عنوان و گزارش تکمیلی آن را در سال ۱۹۹۲ ارائه داد. در سال ۱۹۹۵ گزارش دوم و در سال ۲۰۰۱ گزارش سوم IPCC تحت عنوان منتشر شد گزارش چهارم در سال ۲۰۰۷ منتشر شده و گزارش پنجم) نیز تا انتهای سال ۲۰۱۴ منتشر خواهد شد. هر گزارش شامل سه جلد که نتایج گروه ­های کاری اول، دوم و سوم است، می­ باشد.
کنفرانس ریو۱۹۹۲
این کنفرانس از تاریخ سوم تا چهاردهم ژوئن ۱۹۹۲ با حضور و شرکت بیش از یکصد و پنجاه تن از رؤسا و نمایندگان کشورهای جهان در شهر ریودوژانیرو واقع در کشور برزیل تشکیل گردید. این کنفرانس جهانی بزرگ که به اجلاس زمین یا همایش ریو موسوم گردیده است توجه جهانی را به مهمترین مسئله بشری در قرن بیست و یکم یعنی محیط زیست جلب نمود.
روند شکل گیری این کنفرانس به این نحو بود که مجمع عمومی از خانم برونتلند خواست گزارشی درباره وضع محیط زیست جهان تهیه کند و از طریق این گزارش استراتژی ای تقدیم مجمع کند. نام گزارش وی( آینده مشترک ما) بود. این گزارش خمیر مایه توسعه پایدار است. کنفرانس ۱۹۹۲ تغییراتی نسبت به ۱۹۷۲ داشت که از جمله تغییر محل کنفرانس از کشوری توسعه یافته به کشوری در حال توسعه بود. کنفرانس ریو۱۹۹۲ شامل اسناد مختلفی از جمله: اعلامیه ریو، آژاندا۲۱، کنوانسیون تغییرات آب و هوایی، تنوع زیستی و اعلامیه غیر الزام آور مربوط به جنگل بود. اعلامیه ریو عملا ً بحث توسعه پایدار را مطرح میکند. از۱۹۹۲ تغییرات در رویکردبسیاری از سازمانها صورت میگیرد. تا قبل از این برای مثال در مقدمه اعلامیه توسعه تجارت ۱۹۴۷به استفاده حداکثری از منابع طبیعی اشاره شده بود اما در معاهده مراکش که سند موسس سازمان تجارت جهانی است به توسعه پایدار اشاره می کند. وی افزود علت آمدن نام حفاظت از محیط زیست در کنار صلح در اعلامیه به سبب خطر ذوب شدن یخ ها و بالا آمدن آب ها در نتیجه زیر آب رفتن جزایر و تغییر خطوط مرزی و همچنین مسایل ناشی از آوارگان این تخریب هااست.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ازجمله اهداف این کنوانسیون؛حفظ تنوع زیستی، استفاده پایدار از گونه های زیستی وسهیم شدن عادلانه وبرابر در منافع حاصل از کاربرد منابع ژنتیکی از جمله از طریق د سترسی مناسب به این منابع و انتقال صحیح تکنولوژی های مرتبط با در نظر گرفتن کلیه حقوق مربوط به آن منابع و تکنولوژی ها می باشد(میبدی،پیشین ، ۵۹).
حاصل و نتایج کنفرانس ریو عبارتند از: بیانیه اصولی ریو پیرامون محیط زیست و توسعه ،دستور کار ۲۱ یا دستورالعمل اقدام در ارتباط با توسعه پایدار جهانی، اصل جنگل و دو کنوانسیون مهم و یا معاهده بین المللی تنوع زیستی و معاهده ساختاری سازمان ملل پیرامون تغییرات اقلیمی.

• بیانیه ریو: این بیانیه مشتمل بر ۲۷ اصل کلى براى تعیین وظایف دولت ها در قبال توسعه و محیط زیست است. این اصول به مسائلى چون وظایف کشورها و همکاری هاى بین المللى براى محافظت از محیط زیست، نقش و حقوق شهروندان، زنان و ساکنان بومى در این رابطه مى پردازد. براى مثال، اصل هفتم وظایف مشترک، اما متفاوت کشورهاى توسعه یافته و کشورهاى در حال توسعه در قبال محیط زیست را بیان مى کند. اصل ۱۰ بیان مى دارد که بهترین راه براى مقابله با معضلات زیست محیطى ، مشارکت آحاد مردم ، آموزش عمومى و اطلاع رسانى درست است.

• دستور العمل ۲۱: سندى است ۴۰۰ صفحه اى شامل ۴۰بخش و هدف از آن ارائه راهکارهایى براى توسعه پایدار است . در این ۴۰ بخش موضوعات گسترده اى چون تشویق توسعه پایدار شهرى ، مقابله با معضل نابودى جنگلها، توسعه تجهیزات حفاظت از محیط زیست ، اداره اکوسیستم هاى حساس کوهستانى و اداره آبهاى خطرناک مورد بررسى قرار مى گیرد. همچنین چندین بخش این سند به تبیین و تقویت نقش گروه هاى عمده یعنى مقامات محلى ، زنان ، جوانان ، اتحادیه هاى کارگرى ، دانشمندان ، صنعت و تجارت و کشاورزان مى پردازد. هشت بخش‍ آخر آن نیز درباره موانع موجود بر سر راه اجراى تعهدات است، موانعى چون ارائه مکانیزم هاى صحیح مالى و برقرارى ترتیبات نهادین. بخش ‍ تسهیلات جهانى محیط زیست نیز موظف به ارائه کمک هاى مالى براى کمک به دستور العمل ۲۱ مى باشد. هدف از تشکیل کمیسیون توسعه پایدار ارتقاى سطح کیفى فعالیت ها و بررسى پیشرفت هاى حاصل شده در زمینه اجراى مفاد دستورالعمل ۲۱ و هماهنگ سازى فعالیت هاى نهادهاى مختلف سازمان ملل در این زمینه است.

• کنوانسیون مقدماتى در زمینه تغییرات آب و هوایى : این کنوانسیون توسط ۱۵۳ کشور به امضا رسید و طى ۱۸ ماه یعنى در ۲۱ مارس ۱۹۹۴ به مرحله اجرا درآمد. این کنوانسیون مقدماتى بوده و به منظور تعیین اصول، اهداف نهادها و راهکارهایى که در آینده نیاز به گسترش بیشترى دارد تشکیل شد. هدف از این کنوانسیون که در بند دوم آن مذکور است، ثابت نگه داشتن پراکندگى گازهاى گلخانه اى در جو زمین، در سطحى است که تغییرات خطرناکى در آب و هوا ایجاد نشود. دستیابى به چنین سطحى باید در طى مدت زمان مناسبى صورت گیرد تا اکوسیستم با تغییرات آب و هوا سازگارى طبیعى یافته و فرایند تولید محصولات غذایى با خطر مواجه نشود و توسعه اقتصادى نیز به شکل پایدارى ادامه یابد از آنجا که کشورهاى توسعه یافته بیشتر از سایر کشورها در تخریب لایه ازون نقش ‍ داشته اند، باید به عنوان اولین اقدام یا به صورت انفرادى و یا به صورت جمعى میزان تولید گازهاى گلخانه اى خود را به سطح این میزان در سال ۱۹۹۰ تقلیل دهند. به هر حال این مطلب هیچ گونه الزام قانونى ندارد مهمترین تعهدات قانونى و الزام آور کنوانسیون مقدماتى تغییرات آب و هوا ارائه گزارش هاى منظم از سوى کشورها درباره میزان تولید گازهاى گلخانه اى و سیاستها و اقدامات این کشوره در جهت کاهش تولید این گازها بود. این گزارشها پس از دریافت در سطح بین المللى مورد بررسى و ارزیابى قرار مى گیرد. هدف از این ارزیابى بین المللى ، برگزارى مذاکرات به منظور افزایش تعهدات کشورها و نیز تدوین و اجراى طرح هاى ملى است.

• کنوانسیون تنوع گونه هاى گیاهى - جانورى : این کنوانسیون را نیز ۱۵۵ کشور امضا کردند و در ۲۹ دسامبر ۱۹۹۳ لازم الاجرا گردید. هدف این کنوانسیون مقدماتى حفظ تنوع زیست شناختى کره زمین است . این امر با حفاظت از گونه هاى گیاهى - جانورى، اکو سیستم ها، منابع و همچنین کنترل استفاده از منابع ژنتیک و تجهیزات زیست شناختى صورت مى پذیرد.کشورهاى امضاء کننده موظف شدند تنوع گونه هاى گیاهى - جانورى را حفظ نموده ، گزارش هاى منظمى در این زمینه ارائه دهندکه این گزارشها نیز به صورت بین المللى مورد بررسى قرار مى گیرد اصول تبیین قلمروشان بسیار جنجال برانگیز، مبهم و مشروط بود این اصول ، حقوقى را براى کشورها تعیین نموده بود، اما به این شرط که نتایج حاصل از این منابع میان کشورها به صورت عادلانه و مساوى تقسیم شود.

• اصول جنگلدارى: پس از آنکه کشورهاى غربى موفق به ایجاد کنوانسیون جنگلدارى نشدند به این اصول تن در دادند. این اصول براى مدیریت و حفاظت منابع جنگلى وضع شده اند و در عین حال نحوه استفاده کشورها از جنگلهایشان را حق مسلم آنها مى دانند.

• کنوانسیون مقابله با بیابانزایى : این کنوانسیون در ژوئن ۱۹۹۴ به امضا رسید، ولى بسیارى آن را از نتایج کنفرانس ریو مى دانند. هدف این کنوانسیون تقویت همکاری هاى بین المللى براى مقابله با معضلاتى چون تخریب زمین در نواحى بایر، نیمه بایر، خشک و نیمه خشک که ناشى از عوامل متعددى چون تغییرات آب و هوایى و فعالیت هاى بشرى است. این کنوانسیون راهکارهاى مفیدى را براى مدیریت زمین هاى کم محصول به کشورهایى که چنین زمین هایى دارند و نیز به کشورهاى حمایت کننده مالى ارائه مى دهد و هدف از آن ارائه چارچوبى براى همکارى کشاورزان ، سازمانهاى غیر دولتى حفاظت از محیط زیست، دولتها، سازمانهاى بین المللى، نهادهایى که هزینه مالى طرح ها را تامین مى کنند و کشورهاى حمایت کننده مالى است و البته این کنوانسیون هیچ گونه الزام قانونى ندارد.

در کنفرانس ریو، چند نهاد به منظور رسیدگى و ترغیب اجراى دستور العمل ۲۱ و بسط آن بنا نهاده شد از مهمترین این نهادها مى توان به کمیسیون توسعه پایدار و تسهیلات جهانى در زمینه محیط زیست اشاره کرد که با برنامه محیط زیست سازمان ملل و برنامه توسعه سازمان ملل و دیگر سازمان هاى وابسته به سازمان ملل همکارى داشتند.
در کنفرانس ریو سه کنوانسیون به امضا رسید که هدف از آنها کاهش ‍ تغییرات آب و هوا، حفظ تنوع گونه هاى گیاهى - جانورى و مقابله با بیابانزایى بود. تمامى این سه کنوانسیون مقدماتى بودند که مى بایست در آینده گسترش یابند و تقویت شوند. آن ها نسبتا به سرعت به تصویب رسیدند اما چنین به نظر مى رسد که در سال ۱۹۹۶ گسترش رژیم هاى حفظ تنوع گونه هاى گیاهى - جانورى و مقابله با بیابانزایى به نوعى با توقف رو به رو بوده اند(جکسون وهمکاران، ۱۳۸۳، ۷۲).
ژوهانسبورگ
نمایندگان‌ ملت‌های‌ جهان‌ طی‌ روزهای‌ دوم‌ تا چهارم‌ سپتامبر سال‌ ۲۰۰۲ در اجلاس‌ سران‌ برای‌ توسعه‌ پایدار در ژوهانسبورگ‌ آفریقای‌ جنوبی‌ گردهم‌ آمده‌ بودند‌ تا یک‌ بار دیگر بر تعهدات‌ خود نسبت‌ به‌ توسعه‌ پایدار تاکیدکنند. دراین کنفرانس شرکت کننده ها متعهد شدند‌ تا جامعه‌ جهانی‌ را به‌ گونه‌ای‌ انسانی‌، برابر و مسئول‌تر بنا کنند‌ تا در خور منزلت‌ بشری‌ برای‌ همگان‌ باشد. بیشترین‌ دستاورد اجلاس‌ ژوهانسبورگ‌، گردآوری‌ مجموعه‌ای‌ غنی‌ از مردم‌ و نظرات‌ در جستجوی‌ سازنده‌ مسیری‌ مشترک‌ به‌ سوی‌ دنیایی‌ است‌ که‌ دیدگاه‌ توسعه‌ پایدار را محترم‌ شمرده‌ و آن‌ را محقق‌ سازد. ژوهانسبورگ‌ همچنین‌ پیشرفت‌ معنی‌داری‌ را در کسب‌ اجماع‌ و مشارکت‌ جهانی‌ میان‌ همه‌ مردم‌ سیاره‌ ما تایید کرد(میبدی، پیشین، ۶۰).
دراین اجلاس اعضا بر اصول زیر تاکید نمودند:

• ما با اذعان‌ به‌ اهمیت‌ ایجاد وحدت‌ بین‌ انسان‌ها، بر ترویج‌ گفتگو و همکاری‌ بین‌ ملت‌ها و تمدن‌های‌ جهان‌، بدون‌ درنظرگرفتن‌ نوع‌ نژاد، ناتوانی‌،  مذهب‌، زبان‌، فرهنگ‌ و سنت‌ آنها تاکید می نماییم.

• ما از تمرکز اجلاس‌ ژوهانسبورگ‌ برتجزیه‌ ناپذیری‌ منزلت‌ بشری‌ استقبال‌ می‌کنیم‌ و تصمیمات‌ این‌ اجلاس‌ را در مورد اهداف‌، زمان‌ بندی‌ها و مشارکت‌ها برای‌ تسریع‌ دسترسی‌ به‌ نیازهای‌ اساسی‌ چون‌ آب‌ سالم‌، بهداشت‌، مسکن‌ مناسب‌،انرژی‌، مراقبت‌های‌ بهداشتی‌، امنیت‌ غذایی‌ و حفاظت‌ از تنوع‌ زیستی‌ تایید می‌نماییم‌. در عین‌ حال‌ با هم‌ در جهت‌ یاری‌ یکدیگر به‌ منظور  برخورداری‌ از امکان‌ دسترسی‌ به‌ منابع‌ مالی‌، منافع‌ حاصل‌ از بازار، تضمین‌ ظرفیت‌ سازی‌، استفاده‌ از  فنآوری‌ ،توسعه‌ منابع‌ انسانی‌، تعلیم‌ و تربیت‌ و آموزش‌ برای‌ از میان‌ برداشتن‌ همیشگی‌ توسعه‌ نیافتگی‌ تلاش‌ می‌کنیم‌.

• در این‌ مورد، برای‌ مشارکت‌ در جهت‌ دستیابی‌ به‌ اهداف‌ توسعه‌ مصراً از کشورهای‌ در حال‌ توسعه‌ می‌خواهیم‌ کوشش‌های‌ جدی‌ خود را برای‌ جذب‌ کمک‌های‌ توسعه‌ای‌ رسمی‌ در سطوح‌ توافق‌ شده‌ بین‌المللی‌ معطوف‌ دارند.

• ما، نمایندگان ملت های جهان طی روزهای دوم تا چهارم سپتامبر سال ۲۰۰۲ در اجلاس سران برای توسعه پایدار در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی گردهم آمده ایم تا یک بار دیگر بر تعهدات خود نسبت به توسعه پایدار تاکید ورزیم.

• ما متعهد می شویم تا جامعه جهانی را به گونهای انسانی، برابر و مسئول بنا کنیم تا در خور منزلت بشری برای همگان باشد.

• در آغاز این اجلاس، کودکان جهان با سادگی و به روشنی به ما گفتند آینده متعلق به آن هااست و از این رو همه ما را به چالشی فراخواندند تا اطمینان دهیم از طریق اقدامات خود دنیایی فارغ از ذلت و تحقیر حاصل از فقر، تخریب محیط زیست و الگوهای توسعه ناپایدار را برای آنها به ارث میگذاریم.

• به عنوان بخشی از پاسخ خود به این کودکان که نماینده آینده جمعی ما هستند، همه ما که از اقصی نقاط دنیا با تجارب مختلفی از زندگی متحد شده و به طور عمیق احساس میکنیم نیازی فوری به ساختن جهان روشن تر و جدیدی از امید داریم.

• بر این اساس، بر ما فرض است که مسئولیتی جمعی را برای پیشرفت و تحکیم ارکان تقویت کننده و به هم وابسته توسعه پایدار ـ یعنی توسعه اقتصادی و توسعه اجتماعی و حفاظت از محیط زیست ـ در سطوح مختلف محلی، منطقه ای، بین المللی و سطوح جهانی بپذیریم.

• ما از این قاره و از طریق این برنامه عمل و بیانیه، اعلام می کنیم که نسبت به دیگران و جامعه بزرگتر حیات و نسبت به کودکان خود مسئولیم.

• ما با اذعان به اینکه بشریت بر سر دوراهی قرار گرفته، متحد شده ایم تا از طریق ارائه یک راه حل مشترک با تلاشی جدی به نیاز مبرم برای تهیه برنامه عملی در جهت توسعه بشری و فقرزدایی، پاسخ مثبت دهیم(جکسون وهمکاران، ۱۳۸۳، ۷۱).

کنفرانس های هفت گانه کنوانسیون ملل متحد درباره تغییرات آب وهوا (UNFCCC)
اولین کنفرانس اعضا(COP-1)
اولین کنفرانس اعضای کنوانسیون درتاریخ ۲۸ مارس الی ۷ آوریل سال ۱۹۹۵ دربرلین تشکیل شد. دراین اجلاس علاوه بربحث درباره آینده کنوانسیون، هیات نمایندگی کشورها توافق کردند تامحدودیت های قانونی نیز برای کاهش گازها پس از سال ۲۰۰۰ وضع کنند. بنابراین یک گروه کاری ویژه برای تدوین پروتکل مربوطه تشکیل شد. کنفرانس اعضا همچنین از دبیرخانه کنوانسیون درخواست کرد تا ترتیب تشکیل جلسات ارکان فرعی، توصیه تکنولوژی و علمی و اجرای پروتکل را اتخاذ کند. دراین اجلاس همچنین مقر دبیرخانه کنوانسیون کشور آلمان تعیین شد. مهمترین تصمیم اولین کنفرانس اعضا این بود که یک پروتکل برای تعهدات پس از سال ۲۰۰۰ تنظیم شود تا توسط کشورهای صنعتی اجرا شود واین پروتکل درسال ۱۹۹۷ به امضا اعضا رسانیده شود.قرار براین شد که تعهداتی برای کشورهای درحال توسعه اعمال نشود.
دومین کنفرانس اعضا(COP-2)
دومین کنفرانس اعضا، کنوانسیون سازمان ملل درخصوص تغییرات آب وهوا(UNFCCC) درتاریخ ۸و۹ جولای سال ۱۹۹۶ درژنو تشکیل شد. دراین کنفرانس اعضا اعلامیه ژنو صادر شد که نتایج گروه های کاری IPCC را در نظرگرفته ودرخواست هدف گذاری قانونی وکاهش قابل ملاحظه درگازهای گلخانه ای رادرخواست کرد.دراین کنفرانس برای اولین بار امریکا تغییر موضع داده واز اعمال محدودیت قانونی درنشر گازهای گلخانه ای حمایت کرد.
سومین کنفرانس اعضا(COP-3) پروتکل کیوتو
برنامه محیط زیست سازمان ملل وسازمان جهانی هواشناسی یک هیأت دولتی در رابطه با تغییرات اقلیمی درسال۱۹۸۸ تأسیس کردند تا اطلاعات علمی معتبر در رابطه با مسائل مربوط به محیط زیست برای سیاستگذران تهیه کند.IPCC ازتخصص صدها دانشمند وکارشناس محیط زیست بهره جسته است که وظیفه آنها ارزیابی شناخت علمی دولت ها از مسائل مرتبط با تغییرات اقلیمی، ارزیابی تاثیرات بالقوه زیست محیطی واقتصادی-اجتماعی آن وفرمول بندی توصیه های سیاستی واقع بینانه است. گزارش هایIPCC بالاخره منجر به انعقاد معاهده مجمع تغییرات اقلیمی سازمان ملل(UNFCCC) در سال۱۹۹۲ شدکه در این معاهده کشورها به دوگروه تقسیم شدند؛ گروه اول کشورهای ضمیمهI هستند که شامل کشورهای توسعه یافته می شوند. این کشورها به صورت تاریخی سهم عمده ای درتغییرات اقلیمی دارند. گروه دوم کشورهای غیرضمیمهI هستند که شامل کشورهای درحال توسعه می باشند. انصاف ایجاب می کرد که کشورهای ضمیمهI درقبال بازگرداندن سطح انتشار گازهای گلخانه ای خود تا سال ۲۰۰۰ به سطح سال ۱۹۹۰ پیش قدم شوند. درهمایشی که درسال ۱۹۹۵ توسط UNFCCC برگزار شد، ایجاد توافقنامه ای که جنبه قانونی داشته وازحالت داوطلبانه خارج شود، ضروری دانسته شد توافق حاصل بر سر ضرورت اولین گام برای دستیابی به پروتکل کیوتو بود که منجر به شکل گیری چندیدن کنفرانس متعاهدین(COP _S) شد. اولین همانگونه که ذکر گردید در ۲۸مارس تا۷آوریل ۱۹۹۵ در برلین آلمان برگزار گردید که حاصل آن اتخاذ دستورالعمل برلین بوداین کنفرانس ها همچنان ادامه داشت تا اینکه در سومین کنفرانس در کیوتوی ژاپن در سال ۱۹۹۷، پروتکل کیوتو به امضاء رسید. در سال۲۰۰۱ با خروج امریکا ازاین پروتکل وباتصویب مجلس دومای روسیه، اعضای این پروتکل به حد نصاب رسید واز۹۰ روز مانده به ۱۶ فوریه سال ۲۰۰۵ فشارها برای اجرایی شدن این پروتکل ادامه یافت که هم اکنون نیز جنبه اجرایی یافته است( وصفی اسفستانی، پیشین:۷۴).
درسومین کنفرانس اعضا در۱۱ دسامبر۱۹۷۷ درکیوتو ژاپن ،باتنظیم پروتکلی مقرر شد تاکشورهای صنعتی که تقریباً همان کشورهای ضمیمه I کنوانسیون است، به طورمتوسط به میزان ۲/۵ درصد دردوره زمانی ۲۰۰۸ الی ۲۰۱۲ نسبت به سطح آلودگی ۱۹۹۰ ازمیزان آلودگی ها بکاهند. دراین کنفرانس اعضا، حدود ۱۰ هزار نفر از هیات های نمایندگی، ناظران وروزنامه نگاران شرکت داشتند ونتایج عمده آن عبارت بودنداز:

• هدفمندشدن کاهش گازهای گلخانه ای برمبنای قانونی که ۳۹ کشور صنعتی آن راپذیرفتند.

• تعیین ابزارهای انعطاف پذیر مشتمل بر:

• تجارت آلودگی.

• اجرای مشترک.

• مکانیزم توسعه هوای پاک.