بررسی تاثیرات کلانشهری در حوزههای پیرامونی بخصوص در روستای ... |
۳-۹-۳- ارتفاعات
استان تهران در امتداد دامنههای جنوبی بخش مرکزی سلسله جبال البرز قرارگرفته است. این بخش از ارتفاعات البرز مرتفعترین قلل را به خود اختصاص داده است بهگونهای که ارتفاع کوهها به سمت شرق افزایش مییابد و نهایتا در قله دماوند به مرز ارتفاعی ۵۶۷۱ متر میرسد. از قلل دیگر این کوهها قله پالان گردن و چیگرد است. این دیواره عظیم کوهستانی مهمترین مانع در برابر نفوذ رطوبت دریای خزر به استان تهران است بهصورت رشتهکوه قرارگرفته است. در قسمت شرقی این دیوار رشته ارتفاعات فیروزکوه و سوادکوه تا دره رود فیروزکوه امتداد مییابد. در شرق دره فیروزکوه که پس از دریافت شعباتی، حبله رود نامیده میشود از رشته ارتفاعات شهمیرزاد شروع میشود که سیستم چینخوردگی آن با ارتفاعات البرز مرکزی تفاوت دارد و میتوان آن را بهعنوان بخش غربی رشته کوههای البرز شرقی معرفی نمود.
دیواره جنوبی البرز بخشی از ارتفاعات البرز مرکزی است که رودخانههای جاجرود و کرج آن ها را بریده و به سه قسمت جداگانه تقسیم مینمایند.
این سه قسمت عبارتاند از:
الف) کوههای لواسان که بین درههای رود دماوند و جاجرود قرار دارد و در شمال به دره رود لار محدود میشود، دنباله این کوهها در شرق جاده آبعلی بانام قره داغ و دماوند تا دره حبله رود امتدادیافته است.
ب) کوههای کهار که از غرب در رودخانه کرج شروعشده و در جنوب طالقان رود و بهموازات آن ادامه مییابد و سرانجام از شمال غربی استان خارج میشود.
ج) کوههای شمیرانات که بین سرچشمههای جاجرود و کرج قرار دارد و بلندترین نقطه آن ها قله توچال با ارتفاع ۳۹۳۳ متر است. شهرستان پاکدشت ازنظر موقعیت قرارگیری در ارتفاعات استان در محدوده دیوار میانی و دیواره جنوبی البرز قرارگرفته است که شامل بخشی از کوههای لواسان در محدوده جاده آبعلی و سرچشمه رودخانه جاجرود است. مهمترین ارتفاعات شهرستان شامل کوه پارچین و ارتفاعات حاشیه آن است که جملگی در شمال شهرستان واقع گردیدهاند. (طرح هادی ۱۳۸۵)
۳-۹-۴- شیب
بر اساس نوع استقرار ارتفاعات منطقه، دشت پاکدشت در فاصله ۱۰ کیلومتری شمال شرق روستای فیلستان به ارتفاعات بیش از ۱۰ درصد ختم میشود که با جهت شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده است و در این فاصله یعنی ابتدای اتصال این ارتفاعات به دشت، شیبهای بین ۵ تا ۱۰ درصد به میزان محدود قرارگرفته است. همچنین در فاصله ۷ کیلومتری شمال غرب فیلستان شیبهای بین ۲ تا ۵ درصد نیز بهطرف شمال غرب (تهران) واقعشده است. از ابتدای شروع دشت بهطرف جنوب، مناطق دارای شیب کمتر از ۲ درصد بوده و از ۱ کیلومتری جنوب فیلستان، دشت دارای شیب کمتر از ۱ درصد میشود که شهر پاکدشت را نیز دربر میگیرد. (طرح هادی ۱۳۸۵)
۳-۹-۵- آبوهوا
اقلیم منطقه: ازنظر آبوهوایی این شهرستان در منطقه گرم و نیمه خشک واقع گردیده ولی قسمتهای شمالی شهرستان به لحاظ وجود ارتفاعات نسبتا مرتفع، آبوهوای معتدلتری نسبت به سایر نقاط شهرستان دارد و متوسط بارندگی سالیانه دران ۵۱۰ میلیمتر است. ازنظر تقسیمات اقلیمی، این منطقه با توجه به متوسط درجه حرارت سالانه و بارندگی سالیانه در آن ۵۱۰ میلیمتر است. ازنظر تقسیمات اقلیمی، این منطقه با توجه به متوسط درجه حرارت سالانه و میزان بارندگی در تقسیم دو مارتن، جز اقلیم خشک و در تقسیمبندی آمیرژه خشک و سرد است. ضریب خشکی بر اساس طبقهبندی دو مارتن برابر ۶/۴ بوده که از رقم ۱۰ که مرز اقلیمهای خشک و نیمه خشک است بسیار کمتر است.
جبهههایی که این منطقه و اطراف آن را تحت تاثیر قرار میدهند (مانند اکثر نقاط فلات مرکزی ایران) جبهه هوای مدیترانهای بوده که از غرب و شمال غرب کشور واردشده و معمولا با سرما و ریزشهای جوی بهصورت باران همراه بوده که مدت آن نیز بستگی بهشدت و دامنه جبهه دارد.
جبهه دیگری که گاها به این منطقه میرسد، جبهه هوای سیبری و استپهای شمالی در روسیه بوده که جهت آن از شمال به جنوب و در بعضیاوقات شمال شرقی به جنوب غربی است و معمولا با سرمای شدید و خشک همراه است. (طرح هادی ۱۳۸۵)
۳-۹-۶- منابع آب
آبهای سطحی، زیرزمینی و مسیلها در حوزه نفوذ
اصولا اقتصاد دشت پاکدشت، اقتصاد صرفا کشاورزی است و این استعداد شامل دو عامل عمده کمیت آب و کیفیت خاک است که هر دو در منطقه دارای استعداد بالاست.
منابع آب منطقه شامل و نوع آبهای سطحی و زیرزمینی است که آبهای زیرزمینی برپایه ی قرار گرفتن دشت در پای ارتفاعات سلسله جبال البرز است؛ اما آبهای سطحی دشت کلاً وابسته به یک رودخانه مهم بنام جاجرود است که پس از رودخانه کرج، بزرگترین رودخانه استان تهران است. به عبارتی حوزه آبریز رودخانه جاجرود را دشت پاکدشت تشکیل میدهد. دهانه خروجی این رودخانه در فاصله ۱۰ کیلومتری شمال شرقی روستای فیلستان واقعشده بطوریکه پس از ورود به دشت تقریبا به
طور مساوی در جهتهای جنوب شرقی، جنوب و جنوب غربی توزیع میشود.
نظر به میزان آب این رودخانه و وسعت حوزه نفوذ و نیز کیفیت خاک منطقه، سیستمهای آبیاری مکانیزه در منطقه به وجود آمده و از طریق احداث کانالهای متعدد، آبیاری منطقه بر اساس این کانالها شکل یافته است. یکی از این کانالها نیز دقیقا از روستای فیلستان گذشته و اراضی این روستا را آبیاری میکند. (طرح هادی ۱۳۸۵)
۳-۹-۷- پوشش گیاهی
ایجاد پوشش گیاهی روستای فیلستان کشاورزی و گلخانهای است که ازنظر کشاورزی عمدتا کشت غلات از قبیل: گندم، جو و ذرت است و تعداد بسیار زیادی گلخانه جهت پرورش انواع گیاهان زینتی، آپارتمانی و گلهای شاخه بریده، پرورش توتفرنگی، خیار و … در این منطقه وجود دارد. (طرح هادی ۱۳۸۵)
۳-۱۰- ویژگیهای اجتماعی - فرهنگی
۳-۱۰-۱- ویژگیهای جمعیتی
طبق سرشماری سال ۱۳۷۵، جمعیت روستای فیلستان ۳۳۲۶ نفر بوده است. (مرد: ۱۶۹۸، زن: ۱۶۲۸) و تعداد ۷۱۳ خانوار بوده است. (سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۷۵).
همچنین این سکونتگاه روستایی دارای ۴۴۸۳ نفر جمعیت در سال ۱۳۸۵ بوده است. (مرد: ۲۳۳۶، زن:۲۱۴۷) و تعداد ۱۱۲۱ خانوار بوده است. (سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۸۵).
سکونتگاه روستایی فیلستان در سال ۱۳۹۰، دارای ۴۷۲۵ نفر جمعیت و ۱۲۰۱ خانوار بوده است. (دهیاری فیلستان)
بررسی تعداد و بعد خانوار در روستای فیلستان در طی دوره ۷۵ – ۱۳۴۵ نشان میدهد که روستا با افزایش بعد خانوار روبهرو بوده اما در طی دوره ۹۰ – ۱۳۷۵ باوجود افزایش جمعیت با کاهش بعد خانوار مواجه شده است.
جدول شماره (۳-۳): تغییرات بعد خانوار روستای فیلستان ۹۰ - ۱۳۴۵
ردیف | شاخص | ۱۳۴۵ | ۱۳۵۵ | ۱۳۶۵ | ۱۳۷۵ | ۱۳۸۵ | ۱۳۹۰ |
۱ | تعداد جمعیت | ۸۷۰ | ۱۴۶۶ | ۱۸۵۳ | ۳۳۲۶ | ۴۴۸۳ | ۴۷۲۵ |
فرم در حال بارگذاری ...
[پنجشنبه 1400-09-25] [ 03:45:00 ق.ظ ]
|