درآمد
مکانیسم های حمایت اجتماعی

منبع: فرانکر برگر ۱۹۹۳
بر اساس نظر فرانکر برگر، (۱۹۹۳) وضعیت تغذیه‏ای خانوار از منابع در دسترس خانوار، قدرت بدست آوردن منابع، توانایی کنترل و مدیریت منابع در داخل خانوار و امنیت تغذیه‏ای که خود تحت تأثیر دریافت غذای کافی، مراقبت کافی و بهداشت و سلامت کافی قرار دارد تأثیر می‏پذیرد.
سند منتشر شده کمیته تغذیه سازمان ملل متحد، (۱۹۸۷) امنیت غذایی خانوار را به شکل زیر تعریف نموده است:
زمانی خانوار در امنیت غذایی بسر می‏برد که به غذای مورد نیاز برای یک زندگی سالم برای تمام اعضاء خود از نظر کیفیت، سلامت و همچنین قابلیت قبول از نظر اجتماعی دسترسی داشته و در خطر ریسک از دست دادن این دسترسی قرار نمی‏گیرد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

تعریف گسترده‏تری از امنیت غذایی که در آن شاخص‏هایی که به آنها شاخص‏های کیفیت زندگی اطلاق می‏شود گنجانده شده موجود است. بر اساس این تعریف، امنیت غذایی در برگیرنده امنیت زندگی در سطح خانوار و تمام اعضاء داخل خانوار می‏باشد و شامل دسترسی فیزیکی و دستیابی اقتصادی به رژیم غذایی ترازمندی آب آشامیدنی سالم، بهداشت محیط، تحصیلات ابتدایی و نیازهای بهداشتی می‏باشد بر اساس این تعریف جورج، (۱۹۹۹) نکات زیر را در مورد امنیت غذایی استخراج نموده است.
امنیت غذایی در برگیرنده رشد اقتصادی و بخصوص دسترسی به منابع می‏باشد.
امنیت غذایی در تماس مستقیم با تحصیل بخصوص تحصیل زنان می‏باشد.
برنامه‏های دسترسی به امنیت غذایی بایستی در بر گیرنده برنامه‏های جمعیتی (پایین اوردن نرخ زاد و ولد و با پایین آوردن نرخ مرگ و میر نوزادان) باشد.
برنامه‏های دسترسی به امنیت غذایی بایستی محیط زیست را نیزدر نظر بگیرد.
امنیت غذایی موضوعی مرتبط با دموکراسی می‏باشد.
مشارکت مردم و پاسخگویی حکومت راهکارهای مقابله با گرسنگی و سوء تغذیه می‏باشند.
سه سازمان غیر دولتی که برنامه کمکهای غذایی فائو را اجرا می‏ نمایند تعریف زیر را از امنیت غذایی ارائه داده ‏اند این یک تعریف بسط یافته است که توسط بانک جهانی ارائه گردیده است (فائو، ۱۹۹۵)، بر اساس تعریف بانک جهانی امنیت غذایی عبارت از دستیابی غذای کافی برای یک زندگی سالم و فعال توسط تمام مردم در تمام زمانها می‏باشد (بانک جهانی، ۱۹۸۶). در تعریف بسط یافته فائو درباره تمامی اجزا تعریف بالا توضیحاتی به شرح زیر ارائه گردیده است.
امنیت غذایی جامعه …
وضعیتی که در آن تمام ساکنان جامعه در دست آوردن غذا و فرهنگ رژیم غذایی قابل قبول و مواد مغذی مناسب را از طریق یک سیستم غذایی پایدار است که جامعه در آن بر اساس، عدالت اجتماعی و دموکراتیک تصمیم گیری کند (هام و ریس، ۲۰۰۳)
عدم دسترسی به غذا به دلیل فاصله بین خانواده ها و معلولیت جسمی یا اجتماعی و یا فقدان مهارت های پخت و پزغذا و یا داشتن دانش محدود را می گویند (کاراهر ، لوید و همکاران، ۲۰۱۰)
دستیابی به غذا…
دسترسی به غذا شرط لازم بوده ولی شرط کافی برای خاتمه گرسنگی نمی‏باشد، به این منظور نیاز به دستیابی تضمین شده به غذا می‏باشد. این دستیابی تضمین شده متشکل از درآمد یا فرصت‏های کاری و یا قدرت بدست آوردن غذا از طریق تولید مبادله ویا برنامه‏های حقوق اجتماعی می‏باشد.
توسط تمام مردم …
امنیت غذایی در سطوح ملی و یا منطقه‏ای ضرورتاً شاخص امنیت غذایی درسطح محلی ویا شخصی نمی‏باشد در اغلب مواقع ناهمخوانی‏های عمده‏ای در زمینه امنیت غذائی بین مناطق، جوامع، خانوارها و افراد دیده می‏شود.
در تمام اوقات…
جهان همراه با امنیت غذایی نیاز به محیطی با ثبات و همراه با صلح دارد. ناآرامی‏های اجتماعی و درگیری‏های خارجی (جنگ‏ها) و بلایای طبیعی به شدت تولید غذا، بازار رسانی وآماده سازی و مصرف آن را از روند طبیعی خود خارج می‏ نمایند.
امنیت کافی…برای یک زندگی فعال و سالم
امنیت غذایی به این مفهوم است که خانوارها و افراد به غذای کافی چه از نظر کمیت چه از نظرکیفیت به منظور برآوردن احتیاجات غذایی‏شان دسترسی داشته باشند. البته عرضه غذای کافی تنها شرط برای تضمین یک زندگی فعال وسالم به شمار نمی‏رود و بدون دستیابی به بهداشت کافی،آب آشامیدنی سالم و سایر خدمات اساسی لازم غذای عرضه شده به شکل مناسبی بکار برده نمی‏شود.
ون و همکاران، )۱۹۹۲( امنیت غذایی را بصورت دستیابی تمام مردم جهان درتمام زمان‏ها به غذای لازم برای یک زندگی سالم تعریف نموده است. براساس نظریه براون و همکاران دستیابی به غذای مورد نیاز شرط ضروری بوده ولی شرط کافی برای زندگی سالم به شمار نمی‏آید و عوامل دیگری مانند بهداشت محیط و ظرفیت خانوار و بخش عمومی برای مراقبت از اقشار ضعیف وآسیب پذیر جامعه در این زمینه دارای نقش می‏باشند.
آژانس توسعه بین‏المللی ایالات متحده امنیت غذایی را بعنوان وضعیتی که درآن تمام مردم در تمام زمان‏ها از دسترسی فیزیکی و دستیابی اقتصادی به غذای کافی برای برآورده نمودن نیازهای یک زندگی سالم و ثمربخش برخوردارند تعریف نموده است (USIAID^[25], 1992). براساس این تعریف امنیت غذایی یک مفهوم گسترده و پیچیده بوده که توسط عوامل کشاورزی- فیزیکی، اجتماعی اقتصادی و عوامل زیست محیطی معین می‏شود (کمپبل، ۱۹۹۱، ون و همکاران، ۱۹۹۲). علاوه بر این امنیت غذایی بوسیله اندازه‏گیری مفاهیم مجزایی مانند دسترسی فیزیکی، دستیابی اقتصادی و بهره‏وری غذا تعریف می‏شود و می‏توان گفت که افراد گرفتار عدم امنیت غذایی یکی از مفاهیم دسترسی، دستیابی و بهره وری را از دست داده ویا در ریسک از دست دادن آن می‏باشند (خان و شیرانی، ۲۰۰۳ ).
در بین تعاریف ارائه شده تعدادی مفهوم امنیت غذایی را به نحوی گسترش داده ‏اند که در برگیرنده عناصر مورد قبول اجتماعی^[۲۶] می‏باشد (رادیمر و همکاران، ۱۹۸۹؛ کندال و همکاران، ۱۹۹۵) از طرفی چمبرز، (۱۹۹۱) مفهوم پایداری را برای نخستین بار در تعریف امنیت غذایی گنجانده است.
برخی از سازمان‏ها و موسسات تحقیقاتی مفاهیمی نظیر قابلیت اتکا^[۲۷]، خود مختاری^[۲۸] و برابری^[۲۹] را در تعریف ارائه شده خود از امنیت غذایی گنجانده‏اند.
یک سیستم غذایی قابل اتکا به عرضه مواد غذایی در طی تغییرات فصلی، آب و هوایی وتغییرات شرایط اجتماعی و اقتصادی ادامه می‏دهد. این سیستم به نحوی انعطاف پذیر است که اثر شوک‏های خارجی، بلایای طبیعی شوک‏های اجتماعی را به خوبی خنثی نموده و به عرضه غذا ادامه می‏دهد. در این مورد بایستی بیاد داشت که دستیابی به غذا می‏تواند توسط بلایای طبیعی نظیر خشکسالی و یا بلایای ساخته بشر مانند جنگ‏ها و سقوط دفعی قیمت‏ها، نوسانات شدید در نرخ برابری ارز ، از دست رفتن یک بازار بزرگ و یا تحمیل تحریم اقتصادی مختل گردد. قابلیت اتکا مفهومی کاملا مجزا از پایداری می‏باشد چیزی که این دو مفهوم را به شکل خاصی در زمینه مطالعات امنیت غذایی از یکدیگر مجزا می‏نماید مسئله زمان می‏باشد در حالیکه قابلیت اتکا در دوره زمانی کوتاه‏تری مانند فصل، سال و یا دهه مورد بررسی قرار می‏گیرد مفهوم پایداری در دوره‏های زمان طولانی‏تری مورد بحث و بررسی قرار می‏گیرد (امنیت غذایی جهانی^[۳۰]، ۱۹۹۷).
به خود مختاری یا خود اتکایی در زمینه بررسی‏های مربوطه به امنیت غذایی در بحث‏های بین المللی مربوط به موضوع اهمیت زیادی داده نمی‏شود. مانند عشق و آزادی مفهوم خودمختاری و یا خوداتکایی در این زمینه مفاهیمی بیشتر کیفی می‏باشند که البته از اهمیت آنها نمی‏کاهد. این مفاهیم اساسا در رابطه با روابط قدرت بین کشورها و گروه‏های جامعه بحث می‏کنند. در زمینه ملی خود مختاری به این معناست که دولت‏های ملی تحت تاثیر مطالب دیکته شده توسط سایر کشورها و سازمان‏های بین المللی که در آنها از قدرت چانه زنی بالایی برخوردار نبوده و سیاست‏های اتخاذ شده و قوانین وضع شده توسط این سازمان‏ها و کشورها می‏تواند سیستم غذایی آنها را تحت تاثیر قرار دهد، قرار نمی‏گیرند. خودکفایی بالاتر ملی در زمینه تولید غذا می‏تواند موجب افزایش درجه خود مختاری شود ولی البته بایستی به یاد داشت که این عامل فقط یکی از عوامل دربین عوامل متعدد می‏باشد (امنیت غذایی جهانی^[۳۱]، ۱۹۹۷).
مفهوم برابری در مورد چگونگی تضمین این مطلب که کلیه گروه‏های اجتماعی و افراد از دسترسی مساوی به غذا در تمام زمان‏ها برخوردار باشند بحث می‏نماید که البته این مفهوم نقطه مرکزی کلیه بحث‏ها و گفتگوهای راجع به امنیت غذایی را تشکیل می‏دهد.
سراج الدین، (۲۰۰۰) امنیت غذایی را به شکل موضوعی کاملا پیچیده در برگیرنده ؛ نه فقط تولید بلکه دستیابی، نه فقط ستاده بلکه روند تولید، نه فقط تکنولوژی بلکه سیاستگذاری، نه فقط جهانی بلکه ملی نه فقط ملی بلکه خانوار، نه فقط روستایی بلکه شهری نه فقط مقدار بلکه محتوا می‏باشد تعریف نموده است.
دپارتمان کشاورزی ایالات متحده (USIAID^[32], 2000) تعریف زیر را برای امنیت غذایی پیشنهاد نموده است. براساس این پیشنهاد امنیت غذایی زمانی موجود است که تمام افراد در تمام زمان‏ها از دسترسی فیزیکی و دستیابی اقتصادی به غذای کافی برای برآورده نمودن نیازهای یک زندگی فعال و سالم برخوردار باشند.
تایمر، (۲۰۰۰) امنیت غذایی را بصورت محیطی تعریف نموده است که در آن پایین ترین قشر درآمدی جامعه از احتمال نزدیک به صفر در معرض قحطی قرار گرفتن برخوردار باشند.
اعلامیه رم در مورد امنیت غذایی جهان و برنامه نشست جهانی غذا در سال ۱۹۹۶ که توسط اغلب کشورهای جهان پذیرفته شده‏اند امنیت غذایی را وضعیتی تعریف نموده‏اند که درآن تمام مردم درتمام اوقات به منظور برآورده نمودن نیازهای غذایی فردی برای یک زندگی فعال وسالم از دسترسی فیزیکی و دستیابی اقتصادی به غذای مورد ترجیح خود برخوردارند (فائو، ۱۹۹۶). بر اساس نظر گولاتی، ۲۰۰۰ این تعریف ارائه شده از امنیت غذایی پنج موضوع اساسی را مد نظر دارد که عبارتنداز:
الف) امنیت غذایی به همان مقدارکه مربوط به دستیابی اقتصادی یا بهره مندی از غذا می‏باشد که مربوط به دسترسی فیزیکی به غذا نیز می‏باشد.
ب) امنیت غذایی مسئله‏ای است که مربوط به تمام اقشار مردم بدون توجه به سطح درآمد سن، میزان تحصیلات و جنسیت و غیره می‏گردد.
ج) غذا بایستی در تمام اوقات (زمان جنگ، ناآرامی‏ها و شورش‏های اجتماعی ویا بلایای طبیعی) در دسترس باشد.
د) غذا بایستی سالم بوده از نظر مواد مغذی منجر به زندگی سالم بشود.
ه) غذا بایستی به مقدار کافی و با توجه به ترجیحات و سلیقه مصرف کننده در دسترس باشد.
فائو، (۲۰۰۱) امنیت غذایی را بصورت دسترسی تمام مردم در تمام زمان‏ها به موادغذایی که از نظر تغذیه‏ای کافی و سالم (کیفیت،کمیت وتنوع) برای یک زندگی سالم و فعال باشد تعریف نموده است. برای رسیدن به این هدف، بوجود آوردن شرایطی که در آن تمام مردم بتوانند غذای مورد نیاز خود را تامین نموده و به خوبی و از راه‏های شرافتمندانه و به شکل پایدار تغذیه شوند یک اجبار می‏باشد. براساس این تعریف امنیت غذایی برسه ستون اصلی استوار است که عبارتنداز:
غذا بایستی در دسترس باشد به این معنی که مقدار کافی از غذای با کیفیت خوب وسالم بایستی تولید شده ویا در سطح ملی ومحلی وارد شود.
غذا بایستی قابل دسترسی بوده به این مفهوم که بایستی در محل‏های مصرف توزیع شده و از نظر قیمت قابل دستیابی باشد.
و در نهایت غذای ذکر شده بایستی توسط افراد به بهترین شکل بکار برده شود تا افراد بتوانند زندگی سالمی داشته و به خوبی تغذیه شوند (مقدار کافی و با تنوع مناسب بر اساس نیازهای افراد).
عالمگیر و همکاران، (۱۹۹۱) امنیت غذایی را به دریافت غذا در سطح فرد و در دسترس بودن غذا در سایر سطوح (خانوار، محلی و ملی) مرتبط دانسته اند. خانوارهایی که درامنیت غذایی بسر می‏برند را بصورت خانوارهایی که غذا را به منظور تأمین حداقل ضروریات دریافت غذا برای تمام اعضاء در دسترس دارند توصیف نموده‏اند.

و نیز متذکر شده اند که هرچیز که آدمی را به کرنش در برابر غیر حق وادارد باعث ذلت و خواری او
میگردد.
۲-۳-۶- اصل تشویق و تنبیه:
از دیگر شیوه های تربیت در دین مبین اسلام روش تشویق و تنبیه است.
اصل تنبیه و تشویق به عنوان امری مسلم در تربیت اسلامی شناخته و پذیرفته شده است. اصولاً وجود بهشت و جهنم، انذار و تبشیر پیامبران، آیه های مربوط به پاداش و کیفر و وعده وعیدهای شوق انگیز و خوفناک، همه جلوه هایی از تشویق و تنبیه هستند. بدیهی است که وجود انذار و تبشیر برای هر تربیت متعادلی ضروری است، زیرا اگر نیکو کار و بد کار از نظر جزا یکسان باشند زمینه بی رغبتی نیکوکاران به کارهای نیک و جرأت یافتن بدکاران در ادامه تبهکاری ها فراهم میشود. از این رو توصیه میشود که مربی میان فرد کوشا و تن آسا تفاوت بگذارد وهمه را به یک چشم نگاه نکند . در تربیت اسلامی بیشتر بر تشویق تکیه شده است تا تنبیه، زیرا اصل حیات بر محبت و تفاهم استوار است. این خطاست که تصور کنیم کودکان چون بزرگ شده و مسائل را میفهمند دیگر احتیاج به تشویق ندارند، بلکه اثر تشویق به حدی است که پس از تمایلات فطری تا پایان عمر در وجود آدمی باقی میماند و هیچ فردی نیست که از این امر بی نیاز باشد. در روایات تاکید شده که انسانهای خوب و بد نباید نزد شما یکسان باشند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

اگر با نیکو کار و بد کار، عالم و جاهل، مطیع و عاصی یکسان رفتار شود، نظام تربیت مختل میشود و انگیزه نیکی و دانایی و بندگی زایل می گردد و میل به بدی و نادانی و نافرمانی افزون میشود، چنانکه امیر مومنان علی۸ در عهد نامه مالک اشتر بدو چنین گوشزد کرده است:
وَلَا یَکُونَنَّ المُحسِنُ وَالمُسیِءُ عِندَکَ بِمنزِلَهٍ سَوَاءٍ، فَاِنَّ فِی ذَلِکَ تَزهیِداً لِاَهلِ الاِحسَانِ فِی الاِحسَانِ، وَتَدریِباً لِاَهلِ الاِسَاءَهِعَلَی الاِسَاءَهِ و اَلزِم کُلّاً مِنهُم مَا اَلزَمَ نَفسَهُ
_{(نهج البلاغه،نامه۵۳)}
هرگز نباید نیکو کار و بد کار در نزد تو یکسان باشند، که آن، رغبت نیکو کار را در نیکی کم کند و بد کار را به بدی وا میدارد و هر یک از ایشان را مطابق کارش جزا بده.
روش تشویق و تنبیه به کار گرفتن آدابی است برای تحقق این معنا در آدمی؛ یعنی آدابی برای برانگیختگی و باز دارندگی، برای شکوفا شدن استعدادهای انسان در جهت کمال مطلق، چنانکه امیر مومنان علی ۸ در باره نقش پاداش و کیفر الهی در تربیت آدمی فرموده است:
اِنَّ الله سُبحَانَهُ وَضَعَ الثَوابَ عَلَی طَاَعَتِهِ، وَالعِقَابَ عَلَی مَعصِیَتِهِ، زِیَادَهً لِعِبَادِهِ عَن نِقمَتِهِ و حِیَا شَهً لَهُم اِلَی جَنَّتِهِ _{(نهج البلاغه،حکمت۳۶۸)}
همانا خدای سبحان پاداش را بر طاعت و کیفر را بر معصیت خود قرار داده است تا بندگانش را از عذاب خویش باز دارد و به سوی بهشت روانه سازد.
تشویق و قدردانی، میل به کمال بیشتر را در انسان بر میانگیزد و او را به انجام عمل نیک ترغیب میکند و به او نیرو و قدرت میبخشد تا بیشتر تلاش کند.
شوق به آخرت و لقای حق بهترین مشوق در تربیت است و اگر به درستی مطرح گردد، زمینه سعادت این جهان و آن جهان را فراهم میکند و از امیر مومنان علی ۸ نقل شده که فرمود:
اِنَّمَا السَّعیِدُ مَن خَافَ العِقَابَ فَاَمِنَ وَ رَجَا الثَّوَابَ فَاَحسَنَ وَاستَاقَ اِلَی الجَنَّهِ _{(خوانساری،۱۳۶۰،ج۵،ص۴۵۷)}
به راستی نیک بخت کسی است که از عذاب بیم داشته باشد و خود را ایمن سازد و به ثواب امید داشته باشد و نیکویی کند و مشتاق بهشت باشد و اوّل راه افتد.
در تشویق، مربی باید نکاتی را مراعات نماید. از جمله میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
تشویق نباید صورت رشوه به خود بگیرد، زیرا در این صورت عامل پرتوقعی و طلبکار شدن متربی خواهد بود.
مربی، متربی را مستحق تشویق بداند، نه اینکه وسیله ای برای دلخوشی وی باشد.
اگر تشویق ها غیر عادلانه و بر اساس حبّ و بغض صورت گرفته باشد، دانش پژوه، بی تفاوت و نسبت به مربی بی اعتماد خواهد شد.
تشویق یک نفر نباید عامل تنبیه دیگری باشد.
تشویق باید گاه به گاه باشد، نه دائم زیرا اثر خود را از دست میدهد.
تشویق نباید از حد تجاوز کند، چون ممکن است عامل غرور و خود بینی متربی گردد.
مربی بیشتر از تشویق کلامی استفاده نماید.
مربی، متربی را در جمع تشویق نماید.
عمل متربی تشویق شود، نه خودش.
گفتنی است که اسلام در برخی شرائط، تنبیه و مجازات را پذیرفته است، اما در عین حال، عامل مهر و محبت و رفق و مدارا با متربی و انسانهای خرد سال بلکه با بزرگسالان را عامل مهمی در تربیت میداند، چنانکه خداوند متعال نیز با ما مدارا میکند و از برخی از اعمال ما چشم پوشی مینماید و چون از حدود خود تجاوز نماید، اعمال ناستوده ما را کیفر میدهد.
آدمی پیوسته در معرض خطا و اشتباه، انحراف و گناه و شر و فساد است. نفس سرکش انسان مادام که مهار نشده است، انسان را به نافرمانی خدا میکشاند و در وادی هواها و هوس ها به انواع تباهی ها مبتلا میسازد.
اِنَّ النَفسَ لَاَ مَّارهٌ بالسُّوءِ _{(یوسف-۵۳)}
به درستی که نفس (سرکش) بسیار به بدی ها امر میکند.
اگر رحمت خداوند شامل حال انسان گردد، از سخت ترین امتحانات سربلند بیرون خواهد آمد، اما اگر انسان به خود نیاید و بیدار نشود و نیروی بازدارنده از شر وفساد را در خود برنینگیزد چنان در حیوانیت فرو میرود که هیچ موجودی با او قابل قیاس نیست. تنبیه و مجازات درست و طبق ضوابط نقش اساسی در اصلاح فرد و جامعه دارد و سبب پاکی و پاکیزگی جامعه میشود و در شرایط خاص بهترین وسیله نجات آدمی از هلاکت و مایه حیات بخش است.
امام علی ۸ میفرماید:
ضَادُّوا القَسوَهَ بِالرِّقَّهِ _{(دهقان،اکبر،۱۳۹۰،ص۵۲۳)}
از راه نرمی و مدارا با سخت دلی بستیزید.
امام علی ۸ میفرماید:
ضَادُّوا الاِسَادَهَ بِاالاِحسَان _{(همان،ص۴۲۱)}
بوسیله نیکی با بدی بستیزید.
از این رو تا جایی که امکان دارد باید مدارا کرد و از تنبیه پر هیز نمود و فقط زمانی که چاره ای جز آن نبود، از آن به عنوان آخرین روش بهره گرفت، فلذا آنان که با مدارا و ملایمت اصلاح نمیشوند، با تنبیه و مجازاتی نیکو و درست اصلاح میشوند، چنانکه امام علی ۸ میفرماید:
مَن لَم یَصلِحهُ حُسنُ المُدَارَاهِ یُصلِحهُ حُسنُ المُکَافَاهِ _{(همان،ج۲،ص۵۲۴)}
کسی که با خوشرفتاری اصلاح نشود، با خوب کیفر دادن اصلاح میشود.
بر مربیان است با آشنایی هر چه بیشتر با آداب تعلیم و تربیت، جامعه را بسوی خوبی ها سوق دهند و بدی ها را سد نمایند، بدانند رسالت آنان رسالت اولیاء الله و ادامه راه انبیاء است و اجر و ثواب والایی دارد.
باری، نظام تنبیه و مجازات بدنی، مردود و غیر قابل توجه است از آن جهت که عاری از رحم و عاطفه بوده و احیاناً خطرناک و خطر آفرین است. به هر حال، تنبیه بدنی اگر چه در برخی از موارد جزئی و عاری از خطر به عنوان یک وسیله تربیتی بسیار موقتی، قابل قبول است ولی نمی توانیم آن را به صورت یک ضابطه تربیتی بپذیریم و آن را به تمام موارد و همه اوقات و فرصت ها تعمیم دهیم.
در تنبیه بدنی ضررهایی وجود دارد که یک مربی میبایست با آن آشنا بوده و کمتر از این اصل استفاده نماید.
۱-کسی که کتک میخورد با منطق زورگویی آشنا میگردد و در آینده خواسته های خود را بر دیگران تحمیل میکند.
۲-کسی که کتک میخورد، زود تسلیم زور گویان میگردد.
۳-کتک خورده نسبت به کسی که تنبیه کرده است عقده پیدا میکند.

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
دانشگاه علوم و فنون مازندران
پایان نامه
مقطع کارشناسی ارشد
رشته: مدیریت MBA
عنوان: مدل کسب و کار با رویکرد مسئولیت اجتماعی سازمان (مطالعه موردی: شرکت اروم نارین (شادلی))
استاد راهنما: دکتر علی کرمانشاه
دانشجو: معصومه جواهریان
(تابستان ۱۳۹۱)
تقـدیم به:
مادر
و
پدرم
تشکر و قـدردانی
پس از حمد و ستایش خداوند تبارک و تعـالی که باب علم را بر من گشود و مرا توفیق داد تا در این وادی گام نهم و تمام نعمات آشکار و پنهانـش را بر من ارزانی داشت، جا دارد از عـزیزانی که در این مسیر دشوار همواره یار و یاورم بودند قـدردانی نمایم:
۱٫ از استاد گرانقدرم جناب آقای دکتـر علی کرمانشاه که به عنوان استاد راهنما، با دقت نظـر و نکته سنجی های عمیق خود در انجام هـر چه بهتر این پژوهش، هدایت گر من بودند؛
۲٫ از تمام معلمین و اساتیدی که در طول دوران تحصیل مطالب فـراوانی به من آموختند و پنجره های دانش را بر رویم گشودند؛
۳٫ از پدر و مادرم که از بدو تولد تا کنون رنج های بسیاری در مسیر رشد و ترقی من متحمل شدند؛
۴٫ از برادران و خواهـرانم که با حمایت و پشتیبانی خود همواره یاری گر من بودند؛
۵٫ از حسین عزیزم که دستان کوچک و قلب بزرگش همواره آماده ی دعا برای من بود؛

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۶٫ از مدیران و کارکنان شرکت اروم نارین بخصوص جناب آقای خان بلوکی که با همکاری صمیمانه ی خود مرا یاری نمودند؛
و از تمام کسانی که به نحوی از انحاء از آغاز دوره ی تحصیل تا پایان آن نقـش داشتند تشکر می نمایم.
چکیده
در سال های اخیر مشارکت سازمان در مسائل اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی یکی از موضوعات اساسی برای سازمان ها و جامعه محسوب می شود. در همین راستا محققان و پژوهشگران مختلف تلاش می نمایند تا با دستیابی به روش های جدید مدل هایی کاربردی و خلاقانه ارائه دهند که از طریق آنها از یک سو نگرش سازمان ها و مدیران آنها را نسبت به CSR بهبود بخشیده و از سوی دیگر آن را با استراتژی ها و اهداف اصلی سازمان یکپارچه نمایند. در این پژوهش با تکیه بر مفاهیم مربوط به مدل کسب و کار، ذینفعان و CSR، محقق به یکپارچه سازی CSR و مدل کسب و کار برای خلق یک مدل کسب و کار جدید که مدل کسب و کار مسئولانه نام گذاری شده است، می پردازد. مدل کسب و کار مسئولانه روش های جدیدی برای خلق ارزش برای تمامی افراد و گروه هایی که در یک کسب و کار مشارکت دارند از جمله مشتریان، سهامداران، جامعه و سایر ذینفعان، ارائه می دهد.
پس از ارائه ی مدل کسب و کار مسئولانه و همچنین روش ارزیابی مزیت رقابتی حاصل از این مدل، این مباحث در شرکت اروم نارین (شادلی) با بهره گرفتن از روش های کیفی و کمی مورد بررسی قرار گرفته و در دنیای واقعی کسب و کار سنجیده شده اند.
کلمات کلیدی: مدل کسب و کار مسئولانه، مسئولیت اجتماعی سازمان (CSR)، مدل کسب و کار، ذینفعان، ارزش
فهرست مطالب

مرحله نهایی تکنیک تاپسیس فازی، رتبه بندی گزینه ها براساس ترتیب نزولی ها خواهد بود.(کاه رامان و همکاران،۲۰۰۷)
بعد از به دست آوردن و محاسبه کارایی با بهره گرفتن از تاپسیس فازی نیاز است اعداد آن با بازدهی و ریسک غیر سیستماتیک سنجیده شود .

۲-۹٫ پیشینه علمی و مطالعات انجام شده گذشته

در سال ۱۹۷۸ سه متخصص تحقیق در عملیات به نام‌های “چانز^[۵۹]“، “کوپر^[۶۰]” و “رودز^[۶۱]” مقاله هایی را ارائه نموده اند که طی آن از طریق برنامه ریزی خطی اندازه گیری عملی کارایی انجام می گرفت. این روش در حال حاضر به نام DEA ^[۶۲]یا تحلیل پوششی داده‌ها شهرت دارد. تحلیل پوششی داده‌ها پس از تعیین مرز کارا مشخص می‌کند که واحدهای تصمیم گیرنده در کجای این مرز قرار دارند و برای رسیدن به مرز کارا چه ترکیبی از نهاده‌ها و ستانده‌ها را می‌بایست انتخاب نمود .مدلی که این افراد در تحلیل پوششی داده‌ها ارئه نمودند با توجه به حروف اول نام آنها به CCR شهرت یافت .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در سال ۱۹۸۴، بنکر^[۶۳] و چارنز و کوپر با تغییر در مدل CCR مدل جدیدی را عرضه کردند که با توجه به حروف اول نامشان به BCC شهرت یافت. مدل BCC مدلی از انواع مدلهای تحلیل پوششی داده‌هاست که در ارزیابی کارایی نسبی، واحد های کارا را که ضریب یک دریافت کرده اند نسبت به یکدیگر رتبه بندی نمی‌کرد، یک روش تعدیل شده از مدلهای تحلیل پوششی داده‌ها به وسیله اندرسون و پیترسون ^[۶۴]در سال ۱۹۹۳ ارائه شد، که چارچوبی برای رتبه بندی واحدهای کارا ارائه کرد.
توان تحلیل پوشش داده‌ها برای پاسخگویی به نیازهای نظری و کاربردی سبب شده است که گسترۀ وسیعی فرا روی ریاضی‌دانان ،اقتصاد‌دانان، مدیران و مهندسان در زمینه بهره‌وری و کارایی گشوده شود.
از طرفی وجود مجلات تخصصی «تحلیل بهره‌وری^[۶۵] و انجمن تحقیق در عملیات^[۶۶] و کتابهای تحلیل پوششی داده‌ها، ارزیابی عملکرد^[۶۷]، تحلیل پوششی داده‌ها، نظریه، متدلوژی و کاربرد ها (چارنز^[۶۸] ۱۹۹۴) تحلیل کارایی به وسیله مرزهای تولید با روش ناپارامتری^[۶۹] تحلیل پوششی داده‌ها، بخشی از تلاش نظری در این زمینه بوده اند.
همچنین قابل ذکر است که برخلاف مطالعه و تحقیقات زیادی که در ارتباط بین کارایی و سایر متغیر ها انجام گرفته است، مطالعات کمی در زمینه رابطه کارایی و بازده سهام انجام گرفته است، خانم فاطمه اژدری در رساله ی خود در ۱۳۸۷ به بررسی کارایی شرکت های پذیرفته شده ارتباط آن با بازده سهام پرداخته است در این پایان نامه ارتباط بین کارایی و بازدهی شرکت ها رد شده است، هم چنین در این حوزه می‌توان به مقاله ی محمد محمودی و مجتبی متان اشاره کرد که به بررسی ارزیابی عملکرد شرکت های بورس اوراق بهادار و ارتباط آن با بازده و ریسک سهام پرداخته اند که در آن پژوهش نیز ارتباط بین عملکرد شرکت ها و ریسک و بازدهی آنها رد شده است.
در سال ۲۰۱۱ بارت فرین ^[۷۰]در مقاله ای به بررسی ارتباط بین بازدهی کارایی شرکت ها در بازه ی زمانی ۱۹۸۸ الی ۲۰۰۷ از یک نمونه از شرکت های موجود در بورس نیویورک پرداخته است، کارایی با بهره گرفتن از روش DEA محاسبه شده است، نتیجه ی این تحقیق ارتباط بین کارایی شرکت ها و بازدهی آنها را تایید کرده است. ۱۳۸۱ عزیز اله معماریانی و صابر ساعتی مهتدی مقاله ای تخت عنوان «نظریه مجموعه های فازی و تحلیل پوششی داده‌ها » ارائه کرده اند. در این مقاله با ارائه ی شرح مختصری از تحلیل پوششی داده‌ها و تعاریف مقدماتی از نظریه مجموعه های فازی کاربرد های انجام شده از این نظریه در سازمان ها ی مختلف چون بانک ها، دانشگاه ها و … معرفی گشته است.
لازم به ذکر است دکتر عالم تبریز نیز در مقاله ای به بررسی کارکرد تکنیک فازی در بهبود سنجش کارایی شعب بانک ها با بهره گرفتن از تکنیک DEA پرداخته است که در پروژه ی حاضر از روش ایشان نیز استفاده شده است.
در پژوهش حاضر به دنبال این هستیم که بدانیم در شرکت های کارا یا به بیان دیگر در شرکت هایی که با بهره گرفتن از نهاده های کمتر ستاده های بیشتری تولید میکنند و به مفهوم عملیاتی کاراتر هستند، آیا این کارایی در ریسک غیر سیستماتیک شرکت و بازده سهام شرکت ها تأثیر ی دارد یا خیر ؟

فصل سوم

روش شناسی تحقیق

۳-۱٫مقدمه:

امروزه تلاش های گسترده ای برای بهبود روش های بررسی و تحلیل سهام در بازار های مالی دنیا صورت می گیرد. تلاش در جهت بهبود روش های تجزیه و تحلیل سهام، به ویژه در بازار هایی که تعداد شرکت ها در آن بالاست منجر به پدید آمدن روش های نوینی گردیده که در کنار روش های درصدد یافتن پاسخی برای میل به حداکثر سود فرد در بازار های مالی می باشد.از طرفی با توجه به کثرت اطلاعات موجود و نیاز به تحلیل آن توسط خبرگان مالی موجب شده که بسیاری از سرمایه گذاران تصمیم گیری در مورد انتخاب سهام را بر مبنای حجم صف های خرید و فروش، اخبار و شایعات شنیده در بازار و مسائلی از این دست نسبت دهند. از طرفی تصمیم گیری در زمینه خرید و فروش سهام امری پیچیده است. زیرا چندین متغیر مانند نرخ بازده سرمایه، سود هر سهم، نسبت قیمت به سود، میزان ریسک پذیری و سایر عوامل را در نظر گرفت. از آنجایی که برای تصمیم گیری مجموعه ای از متغیر ها مورد توجه قرار می گیرند باید از یک روش تصمیم گیری چند معیاره استفاده کرد. روش تحلیل پوششی داده‌ها به عنوان یکی از روش هایی می باشد که از آن می‌توان در انتخاب سهام و تشکیل پرتفو استفاده کرد در تحلیل های خارجی نیز ارتباط بین کارایی سهام و بازدهی اثبات شده است. به طور کلی در این فصل به ارتباط کارایی شرکت های بورسی با بهره گرفتن از روش تلفیقی Topsis -DEAبا بازدهی و ریسک در بورس اوراق بهادار کشورمان پرداخته می‌شود .

۳-۲٫ روش های پژوهش

روش های پژوهش در واقع ابزارهای دست یابی به واقعیت به شمار می روند. در هر تحقیق محقق تلاش می‌کند تا مناسب ترین روش را انتخاب کند و آن روشی است که دقیق تر از سایر روش های دیگر قوانین را کشف کرده و روابط میان آنها مستلزم انتخاب روش تحقیق مناسب است. در واقع می‌توان گفت که اثر بخشی یک کار تحقیقی منوط به انتخاب درست روش تحقیقی است که مناسب با آن تحقیق خاص باشد. در این فصل تحت عنوان روش تحقیق مطرح گردیده است. در این بخش تحت عنوان کلیات روش تحقیق کلیاتی در ارتباط با روش تحقیق، جامعه آماری، ابزارهای گردآوری و تحلیل آنها و … ارائه می‌گردد.

۳-۳٫ روش اجرایی تحقیق

روش اجرای تحقیق در واقع مجموعه فعالیت هایی است که به کمک آنها می‌توانیم اطلاعات مورد نظر را از کجا، چگونه و با ه ابزاری جمع آوری کنیم. به طور کلی روش های تحقیق در علوم رفتاری را می‌توان با توجه به دو ملاک هدف تحقیق و نحوه گردآوری داده‌ها تقسیم کرد.

۳-۴٫ دسته بندی تحقیقات بر اساس هدف

تحقیق ها از نظر هدف به سه گروه تحقیق بنیادی، کاربردی و تحقیق و توسعه تقسیم می شوند.
۳-۴-۱٫ تحقیق کاربردی
هدف تحقیق کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است به عبارت دیگر تحقیقات کاربردی به سمت کاربرد علمی دانش هدایت می شوند.
۳-۴-۲٫ تحقیق بنیادی
هدف اساسی این تحقیقات آزمون نظریه ها، تبیین روابط بین پدیده ها و افزودن به دانش موجود در یک زمینه خاص است. تحقیقات بنیادی نظریه ها را بررسی کرده، آنها را تایید، تعدیل یا رد می‌کند.
۳-۴-۳٫ تحقیق و توسعه
فرایندی است که به منظور تدوین و تشخیص مناسب بودن یک فرآورده آموزشی انجام می‌شود.
پژوهش فوق از نظر هدف در دسته تحقیقات کاربردی قرار می گیرد.

۳-۵٫ دسته بندی تحقیقات بر اساس نحوه گردآوری

تحقیق علمی را براساس چگونگی بدست آوردن داده‌های مورد نیاز می‌توان به دو گروه تحقیق توصیفی و تحقیق آزمایشی تقسیم کرد.
۳-۵-۱٫تحقیق توصیفی (غیر آزمایشی)
تحقیق توصیفی شامل مجموعه روش هایی است که هدف آنها توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است.اجرای تحقیق توصیفی می‌تواند صرفا برای شناخت بیشتر شرایط موجود با یاری رساندن به فرایند تصمیم گیری باشد. از این رو هدف هر مطالعه توصیفی عبارتست از تشریح جنبه هایی از پدیده مورد نظر پژوهشگر و با دیدگاهی فردی، سازمانی، صنعتی و نظایر آن. در بسیاری از موارد ممکن است چنین اطلاعاتی حتی پیش از هر گونه اقدامی در زمینه تغییر رویه های کاری جنبه حیاتی داشته باشد.پژوهش های توصیفی که داده‌ها را به گونه ای معنادار ارائه می‌کنند در موارد زیر سودمند هستند.
۱-شناخت ویژگی یک گروه در موفقیت مورد علاقه
۲-کمک به تفکر نظام گرا درباره یک وضعیت
۳-ارائه دیدگاه هایی مبنی بر ضرورت بررسی و پژوهش بیشتر
۳-۵-۲٫ تحقیق آزمایشی
به منظور برقراری رابطه علت و معلولی میان دو چیز و یا چند متغیر از طرح های آزمایشی استفاده می‌شود.برای این منظور گروه های آموزشی و گواه مورد نظر قرار می گیرند و از طریق آنها تفاوت میان آزمودنی ها کنترل می‌شود.
نوع تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا توصیفی پیمایشی می باشد.

۳-۶٫ قلمرو تحقیق:

قلمرو یک پژوهش نشان دهنده این است که پژوهش به دنبال بررسی چه موضوعی است، این موضوع در کجا انجام شده است و اینکه پژوهش در چه بازه زمانی انجام شده است.
الف. قلمرو زمانی تحقیق:
با توجه به این که هدف تحقیق بیان ارتباط بین کارایی و بازدهی و ریسک غیر سیستماتیک می باشد، بازه زمانی ۳ساله (از ۱۳۹۰ الی ۱۳۹۲) می باشد.
ب. قلمرو مکانی:
قلمرو مکانی تحقیق شرکت های حاضر در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.
ج. نمونه ی آماری :
در تحقیقات مالی نمونه به شکل دوره ی زمانی انتخاب گردیده است .

۳-۷٫معرفی جامعه تحقیق :

در این پژوهش صنایع حاضر در بورس اوراق بهادار تهران که شامل صنعت دارویی، شیمیایی و فلزات اساسی می باشد در طول بازه زمانی ۵ ساله (ابتدای سال ۱۳۹۰ تا پایان سال ۱۳۹۲) مورد بررسی قرار گیرند. از طرفی سعی شده است در این پژوهش صنایعی انتخاب شود که دارای عملکرد مناسب در بورس اوراق بهادار تهران بوده و میزان گردش معاملات به طور نسبی در آن بالا باشد. در این پژوهش شرکت هایی مورد بررسی قرار می گیرند که شرایط زیر را دارا باشند .
۱-اطلاعات مورد نیاز برای محاسبه متغیرهای تحقیق برای آنها در دسترس باشد.

d: میزان اشتباه مجازی می باشد که مقدار آن بر اساس تحقیقاتی که قبلاً صورت گرفته است مشخص می شود. در این تحقیق مقدار d برابر ۰۵/۰ در نظر گرفته شده است.
n: تعداد نمونه آماری.
: واریانس جامعه.
همچنین با توجه به اینکه در نمونه گیری مقدماتی نرخ بازگشت ۵۵ درصد برای پرسشنامه های تحقیق بدست آمد، محقق اقدام به توزیع ۵۰۰ پرسشنامه در بین مخاطبین خود نمود که نهایتا ۲۰۵ پرسشنامه قابل استفاده با نرخ بازگشت ۴۱ درصد بدست آمد و مبنای تجزیه و تحلیل های بعدی قرار گرفت.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

روش و ابزار گردآوری داده ها
ابزار گردآوری داده ها در مرحله نخست تحقیق که مبتنی بر روش کیفی است، مصاحبه های رو در رو نیمه ساختار یافته است تا اینکه بتوان به ویژگی های رفتار خادمانه و عوامل اثر گذار بر آن دست یافت. بر این اساس پرسش محوری مورد نظر در مصاحبه ها “چه توصیفی از رفتار خادمانه دارید؟ و برای بروز رفتارهای توصیف شده، چه عواملی را مؤثر می دانید؟” بود که در این حین به منظور استخراج اطلاعاتی جامع و کامل از مشارکت کنندگان و یا شفاف سازی پاسخ های آنها سوالات دیگری نیز پرسیده شد که در قسمت پیوست (۱) رساله به آنها اشاره شده است. متوسط زمان پاسخگویی در مصاحبه ها ۴۰ دقیقه است که گاهی بر اساس اطلاعات افراد پاسخگو و علاقه آنها به بیان این اطلاعات از ۱۵ دقیقه تا ۳ ساعت هم بطول انجامیده است. ضمن اینکه مصاحبه ها با کسب اجازه از فرد مصاحبه شونده ضبط می شد و سپس کلمه به کلمه به صورت مکتوب در آمده و مصاحبه هایی که اجازه ضبط نداشت نیز به صورت دست‎نویس، مکتوب شده است.
در مرحله دوم تحقیق که به سنجش کمی متغیرهای حاصل از مرحله نخست تحقیق و روابط بین آنها اختصاص دارد، به منظور جمع آوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه محقق ساخته، برگرفته از مرحله اول تحقیق استفاده شد. این پرسشنامه شامل ۱۵۳ گویه است که در دو بخش ویژگی های رفتار خادمانه با ۸۲ گویه و عوامل مؤثر بر رفتار خادمانه با ۷۳ گویه و با به کارگیری طیف لیکرت ۵ گزینه ای در دامنه کاملا موافق تا کاملا مخالف طراحی شده است.
اعتبار ابزار و یافته های کیفی تحقیق
به سبب ضرورت ایجاد اطمینان از صحت یافته‎های پژوهش کیفی، پژوهشگران این حوزه مفاهیمی مانند اعتبارپذیری^[۱۵۰] یا استحکام^[۱۵۱] داده‎ها را مطرح نموده‎اند. جهت تایید استحکام داده‎ها در تحقیقات کیفی بایستی به قابلیت اعتبار^[۱۵۲] (مقبولیت)، قابلیت اعتماد^[۱۵۳]، قابلیت وابستگی^[۱۵۴] و قابلیت انتقال^[۱۵۵] آن‌ ها توجه نمود(عباس زاده، ۱۳۹۱؛ دانایی فرد و مظفری، ۱۳۸۷). که در ادامه به تعریف این مفاهیم و نحوه بکارگیری آنها در پژوهش حاضر پرداخته شده است.
قابلیت اعتبار (مقبولیت): به اعتقاد لینکلن و گوبا قابلیت اعتبار به سه مسئله ارتباط دارد؛ متدولوژی، اعتبار محقق و فلسفه تحقیق. آنها برای افزایش قابلیت اعتبار تحقیقات کیفی راه‎ هایی را به شرح زیر پیشنهاد داده اند: الف) غرق شدن در داده ها و مشاهدات پیگیر که مستلزم اختصاص زمان کافی برای جمع‎آوری و تفسیر داده‎ها است که موجب فهم بیشتر فرهنگ، زبان و دیدگاه‎های گروه تحت مطالعه می شود. ب) ترکیب: این شیوه به استفاده از چند منبع برای ترسیم واقعیت اشاره دارد و جمع آوری داده‎ها از افراد مختلف درگیر موضوع و حضور محققین مختلف در انجام فرایند تحقیق (جمع‎آوری، تفسیر و تحلیل داده‎ها) و یا بهره‎گیری از روش های کمی و کیفی به صورت همزمان جهت پاسخ به سوال تحقیق را ابزار اجرایی این روش تلقی می‎نماید. ج) بازنگری بیرونی که عبارت است از عرضه نتایج تحقیق به شرکت کنندگان و گرفتن تایید آنها (عباس زاده، ۱۳۹۱؛ دانایی فرد و مظفری، ۱۳۸۷). برای این منظور در پژوهش حاضر، محقق درگیری طولانی‌مدت با مشارکت‌کنندگان و داده‌ها داشت؛ به طوری که برای تکمیل جاهای از قلم افتاده در مصاحبه، هر مصاحبه چندین بار بازشنوی و مرور شد. همچنین از روش بازنگری بیرونی بهره گرفته شد. بدین صورت که از مصاحبه پنجم به بعد با استخراج عوامل اولیه، پس از انجام مصاحبه با هر یک از مشارکت کنندگان از ایشان خواسته می شد که صحت عوامل را تأیید یا اصلاح نمایند. و نهایتا پس از نهایی شدن مدل استخراج شده، مورد تأیید ۵ نفر اول مشارکت کنندگان نیز قرار گرفت. از سویی دیگر در تحقیق حاضر از روش ترکیب نیز جهت تأیید اعتبار فرایند تحقیق بهره گرفته شد چرا که داده ها از خادمانی با سوابق اعزام چندین باره و خدمت در سمت های مختلف اعزامی جمع آوری شده است.
قابلیت اعتماد: درخصوص بررسی قابلیت اعتماد ابزار بخش کیفی تحقیق، سیلورمن (۲۰۰۵) بر این باور است که ثبت دقیق، کامل و عمیق داده‎ها، کدگذاری‏های دقیق، کامل و متنوع و تکرار آنها می‎تواند درخدمت قابلیت اعتماد تحقیق قرارگیرد. براین اساس، اگر کثرت‏گرایی در پژوهشگر که بیانگر توافق و اجماع نظر بر کدگذاری مقولات است، اتفاق افتد، نشانه ثبات و پایداری تحقیق است (دانایی فرد و مظفری، ۱۳۸۷). به عبارتی هنگامی که فرایند کدگذاری از اعتبار برخوردار باشد نتایج حاصل از مصاحبه‏ها نیز از قابلیت اعتماد برخوردارخواهند بود. جهت بررسی قابلیت اعتماد فرایند کدگذاری مصاحبه ها در پژوهشهای کیفی می‎توان از دو شاخص ثبات و تکرارپذیری بهره گرفت که در ادامه به توضیح ونحوه بکارگیری آن در پژوهش حاضر پرداخته شده است.
الف) شاخص ثبات(پایایی بازآزمون): شاخص ثبات به میزان سازگاری طبقه‏بندی داده‏ها در طول زمان اشاره دارد. این شاخص را می‎توان زمانی محاسبه کرد که یک کدگذار یک متن را در در دوزمان متفاوت کدگذاری کرده باشد. به دلیل اینکه در محاسبه‏ی این شاخص کدگذار و متن یکی است، این نوع شاخص شامل کمترین احتمال دخالت عوامل کنترل نشده است. برای محاسبه شاخص ثبات، روش کار به این ترتیب است که از میان کل مصاحبه‏ها چند نمونه به صورت تصادفی انتخاب و هرکدام از آنها دوبار در یک فاصله زمانی کوتاه و مشخص(بین پنج تا سی روز) کدگذاری می‏شوند. سپس کدهای مشخص شده، در دو فاصله زمانی برای هرکدام از مصاحبه‏ها با یکدیگر مقایسه می‏شوند و از طریق میزان توافقات یا عدم توافقات موجود در دو مرحله کدگذاری، شاخص ثبات برای آن تحقیق محاسبه می‏شود (عباس زاده، ۱۳۹۱؛ دانایی فرد و مظفری، ۱۳۸۷). در پژوهش حاضر محقق ابتدا کل واحدهای فکر را در یک جدول تجمیع کرد؛ سپس به طور تصادفی بر اساس رویه تحلیل محتوا در پژوهش های مشابه همچون پژوهش باترفیلد و همکاران (۱۹۹۶) بیست درصد از آنها را انتخاب کرده و کدگذاری مجدد نمود. نتیجه میزان توافق با کدگذاری اصلی ۹۴ درصد بدست آمد. جدول ۳-۱ موارد عدم توافق در دو مرحله کدگذاری را نشان می دهد.
جدول ۳-۱ موارد عدم توافق بین دو مرحله کدگذاری توسط محقق